Ασφάλιση υγείας στη Γερμανία: παράδειγμα προς μίμηση

Έχει ενδιαφέρον το ασφαλιστικό καθεστώς που ισχύει στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη και ένα από τα ισχυρότερα κράτη στον κόσμο.

Από τον Ιανουάριο του 2009 η ασφάλιση υγείας είναι υποχρεωτική από το νόμο για όλους όσους έχουν μόνιμη κατοικία στη χώρα ακόμα και αν πρόκειται να μείνουν εκεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Ακόμη και οι φοιτητές όταν προσέρχονται για πρώτη φορά στο πανεπιστημίου που έχουν δίνει δεκτοί, δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν εγγραφή αν δεν προσκομίσουν κάποια μορφή εν ισχύ ασφάλισης υγείας.  Το ίδιο ισχύει και για όσους εισέρχονται στη χώρα* – δεν μπορούν να πιάσουν δουλειά αν δεν είναι ασφαλισμένοι.

Φοιτητές που συμμετέχουν στα περίφημα προγράμματα ανταλλαγής (πρόγραμμα Erasmus), αλλοδαποί ασκούμενοι εργαζόμενοι καθώς και οι εργαζόμενοι au pair (εσωτερική φύλαξη παιδιού) πρέπει επίσης να επιδεικνύουν για το διάστημα της διαμονής τους μία ασφάλιση υγείας και μία ασφάλιση ατυχήματος. Οι αλλοδαποί ασκούμενοι και οι au pair είναι υποχρεωμένοι να έχουν υποχρεωτική από το νόμο ασφάλιση υγείας, μόνο εφόσον κερδίζουν περισσότερα από 450 ευρώ μηνιαίως. Οι υπόλοιποι αυτής της κατηγορίας μπορούν να συνάψουν  ιδιωτική ασφάλιση, ειδικά προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις δυνατότητές τους.

Αποτέλεσμα της άνω νομοθεσίας είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν ασφάλιση υγείας στην Γερμανία των 83 εκατομμυρίων κατοίκων να φτάνουν μόλις τους 79.000, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πολύ πρόσφατα στη δημοσιότητα η γερμανική κυβέρνηση.

Μάλιστα όσοι πολίτες είναι σε δεινή οικονομική θέση και έχουν για παράδειγμα, συσσωρεύσει τόσα χρέη που αδυνατούν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών, αρκούνται στο να πληρώνουν ένα ελάχιστο χρηματικό ποσό της τάξης των 100-125 ευρώ το μήνα, προκειμένου να μη μείνουν ανασφάλιστοι και κατ΄ επέκταση «ξεκρέμαστοι» σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, μέχρις ότου εξοφλήσουν τα χρέη τους και επιστρέψουν στην κανονικότητα.

Οι εισφορές εξαρτώνται από το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα και αντιστοιχούν σε (ενιαίο) ποσοστό 14,6%. Αυτό κατανέμεται εξίσου μεταξύ του ασφαλισμένου και του εργοδότη, έκαστος με 7,3%. Επιπλέον, κάθε επαγγελματικό ταμείο υγείας χρεώνει μία πρόσθετη εισφορά διαφορετικού ύψους, την οποία πληρώνει μόνο ο μισθωτός. Τέκνα και σύζυγοι καλύπτονται δωρεάν μέσω μίας οικογενειακής ασφάλισης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσω ειδικών προγραμμάτων η υποχρεωτική ασφάλιση υγείας είναι, μέσω ειδικών προγραμμάτων, προσβάσιμη σε όλους, ακόμη και τους χαμηλοεισοδηματίες, τους συνταξιούχους και τους ανέργους.

Ιδιωτική Ασφάλιση

Η γερμανική ασφάλιση υγείας χαρακτηρίζεται από ένα διπλό σύστημα: απο τη μια υπάρχει η υποχρεωτική από το νόμο ασφάλιση και από την άλλη υφίσταται φυσικά και η αγορά ιδιωτικής ασφάλισης, για την οποία ισχύουν συγκεκριμένες οικονομικές προϋποθέσεις:

Μισθωτοί με ακαθάριστο εισόδημα πάνω από 5.062,50 € μηνιαίως (όριο υποχρεωτικής ασφάλισης) μπορούν να ασφαλιστούν στην ιδιωτική ασφάλιση, αφού υποβάλλουν σχετική αίτηση “απαλλαγής από την υποχρεωτική ασφάλιση”.  Συχνά, οι ιδιωτικές ασφαλίσεις υγείας απαιτούν μία ελάχιστη περίοδο μόνιμης διαμονής στη Γερμανία.

Στην ιδιωτική ασφάλιση, για όλα τα έξοδα θεραπείας, ο ασφαλισμένος πληρώνει πρώτα προκαταβολικά. Η ασφάλιση επιστρέφει τα έξοδα υποβληθεί το σχετικό τιμολόγιο.

*Οι πολίτες από κράτη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και οι υπήκοοι χωρών, με τις οποίες υπάρχει συμφωνία κοινωνικής ασφάλισης, μπορούν να παραμείνουν ασφαλισμένοι στην ασφάλιση υγείας της χώρας καταγωγής τους. Οι ασφαλιστικές παροχές άλλων χωρών ενδέχεται να διαφέρουν σημαντικά σε σχέση με τη Γερμανία. Ως εκ τούτου, μπορεί να απαιτείται μία οικονομική συνεισφορά ή η σύναψη μίας συμπληρωματικής ασφάλισης.