Skip to content
heath

Δημογραφικό &ΑΙ πιέζουν τα συστήματα υγείας

Γράφει η Κατερίνα Πετρίδη

Το ChatGPT έχει γίνει ο λατρεμένος σύντροφος όλων μας, δίνοντας πρόθυμα απάντηση σε κάθε μας ερώτημα. Κανείς άλλος δεν ξέρει τόσα πολλά για τόσα πολλά -για τα πάντα;- όσο αυτό. Πρόσφατα όμως άρχισαν να τίθενται σοβαρά ερωτηματικά σχετικά με την αξιοπιστία του, ιδίως μετά το περιστατικό που έκανε τον γύρο του διαδικτύου με τον άνθρωπο που συμβουλεύτηκε το ChatGPT επειδή ήθελε να κόψει το αλάτι και κατέληξε στο νοσοκομείο, λόγω της συμβουλής να αντικαταστήσει το αλάτι με βρωμιούχο νάτριο, χωρίς προειδοποίηση για τις επιπτώσεις που μπορούσε να έχει κάτι τέτοιο στην υγεία του.

Ο καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος μιλώντας στο πλαίσιο του 24ου Ηealthworld Conference, ήλθε να εντείνει τις ανησυχίες μας. Ξεκίνησε από μία απλή διαπίστωση, μετά από δοκιμή που έκανε ο ίδιος. Έθεσε μία απλή ερώτηση στο ChatGPT και όταν πήρε την απάντηση, ρώτησε: «Είσαι σίγουρος ότι η απάντηση που μου έδωσες είναι σωστή;». Η μηχανή αμέσως διόρθωσε την απάντηση που είχε δώσει και πρότεινε μία άλλη! Μπορείτε κι εσείς να δοκιμάσετε εάν όντως ισχύει κάτι τέτοιο, για να πειστείτε.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε μία έρευνα που πραγματοποίησε με την ομάδα του σε τέσσερα διαφορετικά μέρη του πλανήτη: στην Αυστραλία, τον Καναδά, τη Μεγάλη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεδομένου του ότι η χρήση της αγγλικής γλώσσας διαφέρει στις τέσσερις αυτές χώρες, ζήτησαν τη βοήθεια από ειδικούς γλωσσολόγους, ώστε να διατυπωθεί σωστά το ίδιο ερώτημα προς το ChatGPT και στις τέσσερις. Σε κάθε χώρα η απάντηση του ChatGPT ήταν διαφορετική! Γιατί συνέβη αυτό; Όπως εξήγησε ο κ. Μόσιαλος, η τεχνητή νοημοσύνη συνθέτει την απάντησή της με βάση τα δεδομένα με τα οποία έχει τροφοδοτηθεί. Διαφορετικά δεδομένα οδηγούν σε διαφορετικές απαντήσεις. Επίσης παίζει ρόλο και ο αλγόριθμος που χρησιμοποιείται από το κάθε σύστημα, αν είναι σωστά δομημένος, αν έχει «εκπαιδευτεί» σωστά.

Μία σημαντική παράμετρος ειδικά όσον αφορά τα ερωτήματα για θέματα υγείας -σε όλους μας αρέσει να παίζουμε τους γιατρούς απαριθμώντας τα συμπτώματά μας στο ChatGPT- είναι ότι οι απαντήσεις βασίζονται ως επί το πλείστον στις κατευθυντήριες οδηγίες που δημοσιεύουν ιατρικοί σύλλογοι και οργανισμοί. Δεν εκδίδονται όμως οι ίδιες κατευθυντήριες οδηγίες σε όλες τις χώρες του κόσμου. Είναι διαφορετικές στις ΗΠΑ ή στην Κίνα ή την Αγγλία κ.λπ. Άρα και πάλι οι απαντήσεις διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, αυτές οι κατευθυντήριες οδηγίες έχουν θεσπιστεί για να προστατεύουν τους ασθενείς από τους μέτριους επαγγελματίες υγείας, ενώ οι καλοί και έμπειροι γιατροί υπάρχουν για να μας προστατεύουν από τις κατευθυντήριες οδηγίες! Κοινώς οι απαντήσεις που παίρνουμε από το ChatGPT για ιατρικά ζητήματα είναι στην καλύτερη περίπτωση μέτριες, ενώ μπορούν να γίνουν και επικίνδυνες. Οπότε είναι απαραίτητο οι αλγόριθμοι να τροφοδοτούνται όχι μόνον με κατευθυντήριες οδηγίες, αλλά και με το απόσταγμα της εμπειρίας και της γνώσης των γιατρών, ώστε να είναι αξιόπιστες οι απαντήσεις τους.

Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που εγείρεται από την επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης στην ιατρική, στις διαγνωστικές εξετάσεις, αλλά και στη φαρμακολογία είναι η είσοδός της στα προγράμματα σπουδών των ιατρικών σχολών, συνοδευόμενη από μαθήματα όπως η βιοστατιστική, η επιδημιολογία, η μεθοδολογία της έρευνας που είναι απαραίτητα για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης. Επιπροσθέτως το ΑΙ έρχεται να αλλάξει τον χάρτη στις ιατρικές ειδικότητες. Για παράδειγμα η διαγνωστική ακτινολογία – και γενικότερα οι απεικονιστικές διαγνωστικές εξετάσεις- θα περάσει σχεδόν εξ ολοκλήρου στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία θα «διαβάζει» τα τεστ και θα εξάγει συμπεράσματα. Οι ακτινολόγοι θα στραφούν στην πιο επεμβατική ακτινολογία, οι παθολογοανατόμοι αντίστοιχα θα ασχολούνται με τις πιο σύνθετες περιπτώσεις. 

Γενικότερα μπαίνει ένα ερώτημα όχι μόνο ως προς τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στα προγράμματα σπουδών και στα προγράμματα μετεκπαίδευσης των ιατρικών σχολών, αλλά και ως προς το ποιες ειδικότητες θα είναι πιο απαραίτητες στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται τόσο από την τεχνητή νοημοσύνη όσο και από τη διαφοροποίηση στη σύσταση του πληθυσμού που φέρνει το δημογραφικό πρόβλημα.

Το θέμα των ειδικοτήτων είναι ούτως ή άλλως προβληματικό στη χώρα μας, καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχουν πιο πολλοί πλαστικοί χειρουργοί απ’ ό,τι ογκολόγοι, τετραπλάσιοι οφθαλμίατροι απ’ τους ογκολόγους. Υπάρχουν πάρα πολλοί εξειδικευμένοι χειρουργοί, αλλά δεν υπάρχουν αρκετοί γιατροί που να ασκούν τη γενική χειρουργική και αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα, αλλά και παγκόσμιο. Οι παθολόγοι έχουν γίνει δυσεύρετοι. Το ζήτημα είναι πως για να αλλάξουν αυτές οι αναλογίες και να επέλθει ισορροπία χρειάζεται τουλάχιστον μία δεκαετία, εφόσον βέβαια γίνει ένας σωστός σχεδιασμός και ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα εδώ και τώρα.

Και για το κλείσιμο μία πληροφορία που ενδιαφέρει πολλούς. Ερωτηθείς σχετικά με τα καινούργια (πανάκριβα) φάρμακα που συνταγογραφούνται και χορηγούνται δωρεάν σε παθολογικές περιπτώσεις παχυσαρκίας, σε άτομα δηλαδή με Δείκτη Μάζας Σώματος 40 και άνω, ο κ. Μόσιαλος δήλωσε ότι είναι υπέρ της επέκτασης της χρήσης τους και της δωρεάν χορήγησής τους και σε άτομα με χαμηλότερο ΔΜΣ, που τώρα λόγω του υψηλού κόστους δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά τα εξαιρετικά καινοτόμα φάρμακα. Διότι δεν είναι ένα απλό μέσο αδυνατίσματος. Λειτουργούν ευεργετικά και σε νευρολογικές παθήσεις, καρδιακά νοσήματα κ.ά. Τελευταίο και σημαντικότερο, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του καρκίνου, καθώς η παχυσαρκία συνδέεται με 16 μορφές καρκίνων, μεταξύ των οποίων του μαστού, του προστάτη, του οισοφάγου και του εντέρου.

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *