Skip to content

Μεγάλη ελπίδα για το μέλλον των εργαζομένων τα Επαγγελματικά Ταμεία – ανθίζουν όλο και περισσότερο

Τα ΤΕΑ συνδυάζουν τα καλά του πρώτου πυλώνα (μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας) και του τρίτου πυλώνα (διαφάνεια, εταιρική διακυβέρνηση, ανεξαρτησία). Το πιο σημαντικό, είναι ανεξάρτητα από τις δημογραφικές εξελίξεις και άρα μακροχρόνια βιώσιμα, αφού στηρίζονται στην κεφαλαιοποίηση και όχι στην αναδιανομή των εισφορών. 

Ρεπορτάζ: Νικόλας Εμμανουήλ

«Τα Επαγγελματικά Ταμεία είναι οχήματα μακροχρόνιας αποταμίευσης. Γι’ αυτό το κράτος τους δίνει και φορολογικά κίνητρα στο ευρύτερο πλαίσιο για να προωθήσει την ανάπτυξή τους. Στα ΤΕΑ δεν υπάρχει η έννοια της αξίας εξαγοράς, αλλά η έννοια της παροχής. Δεν υπάρχει η έννοια του «βάζω τώρα κάποια χρήματα μετά τα παίρνω», αλλά υπάρχει η έννοια της μακροχρόνιας και ουσιαστικής αποταμίευσης», ανέφερε ο Δρ. Χάρης Φύτρος, Αναλογιστής & Β’ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης κατά την παρουσίαση του ΤΕΑ Interlife τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου στο Radisson Blu Park Hotel Athens.

Νωρίτερα ο Δρ. Χρήστος Π. Νούνης, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) & Πρόεδρος του Ταμείου του Υπουργείου αναφέρθηκε στη συνεχή αύξηση που παρουσιάζει ο αριθμός των ΤΕΑ στη χώρα μας την τελευταία τριετία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Αναλυτικότερα, ενώ από το 2004 μέχρι το 2015 δημιουργήθηκαν συνολικά οκτώ ΤΕΑ, από το 2016 μέχρι το 2018 δημιουργήθηκαν πέντε, ενώ φέτος έχουν ήδη συσταθεί πέντε νέα ΕΤΑ και προβλέπεται μέχρι το τέλος του 2019 να προστεθούν άλλα δύο. Υπογράμμισε δε πως πολύ μεγάλες επιχειρήσεις δείχνουν ενδιαφέρον προς αυτή την κατεύθυνση αφού βλέπουν το θεσμό σαν «ένα επιπλέον αναπτυξιακό εργαλείο διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού».

Τα επαγγελματικά ταμεία θεωρούνται θεσμικοί επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, βρίσκονται σε μόνιμη αυστηρή εποπτεία, η συμμετοχή των εργαζομένων στη Διοίκηση του κάθε ΤΕΑ είναι ισχυρή, ενώ τα πάντα γίνονται με απόλυτη διαφάνεια.

Ως ποσοστό του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ενεργητικό των ΤΕΑ κατέλαβε το 50,7% το 2017, ενώ σε χώρες, όπως η Δανία, η Ολλανδία το αντίστοιχο ποσοστό έχει φτάσει να είναι υπερδιπλάσιο συγκριτικά με την αντίστοιχη τιμή του ΑΕΠ. Σε εξίσου σημαντικά επίπεδα κινείται σε Ηνωμένες Πολιτείες, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Ωστόσο, για την ώρα η Ελλάδα βρίσκεται στον πάτο της κατάταξης με το αντίστοιχο ποσοστό να μην ξεπερνά το 0,8%, κάτι που βέβαια, φανερώνει τα τεράστια περιθώρια ανάπτυξης στο συγκεκριμένο τομέα. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 18 ΤΕΑ προαιρετικής και 4 υποχρεωτικής ασφάλισης. Πάντως, τα τελευταία χρόνια σε σύνολο ενεργητικού παρουσιάζεται αύξηση και έτσι από το 2015 μέχρι το 2018 αυτό έχει φτάσει να αριθμεί το 1,4 δις ευρώ. 

Η παραπάνω αύξηση τόσο του ενεργητικού όσο και του αριθμού των ταμείων είναι ελπιδοφόρα εάν ρίξει μια ματιά κανείς στις ανησυχητικές για το μέλλον, προβλέψεις για το αναδιανεμητικό σύστημα (κρατικές εγγυημένες συντάξεις).

Στην Ελλάδα του 2018, όπως ανέφερε ο κ. Φύτρος, αντιστοιχούν 1,3 εργαζόμενοι για κάθε ένα συνταξιούχο, αριθμός, ο οποίος πρακτικά πέφτει και άλλο στο 1,1 αφού μεγάλη μερίδα εργαζομένων και ελεύθερων επαγγελματιών δεν είναι σε θέση να πληρώσει τις εισφορές της. Έτσι, εύλογη είναι η ανησυχία των ειδικών ότι τα αναδιανεμητικά συστήματα που ισχύουν μέχρι σήμερα και τα οποία απαιτούν ασυζητητί μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων απ’ ότι συνταξιούχων, δεν είναι καθόλου λειτουργικά για το μέλλον αφού όπως όλα δείχνουν «όσοι πρόλαβαν, πρόλαβαν και πήραν, ενώ όσοι έρχονται δε θα έχουν από που να λάβουν».

Φυσικά, αυτή η συγκεκριμένη τάση δεν ισχύει μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο και ο λόγος είναι ότι οι συνταξιούχοι αυξάνονται πληθυσμιακά όλο και περισσότερο – αφού συνεχώς βελτιώνεται η ποιότητα και το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων.

[box]Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, το 50% των σημερινών 20άρηδων θα ξεπεράσει τα 100 χρόνια ζωής, ενώ και οι άνω των 30 αναμένεται να είναι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα «περισσότερο νέοι και περισσότερο υγιείς», κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλαπλές φάσεις και νέα στάδια ζωής, τα οποία θα οδηγήσουν σε αναθεώρηση των τριών φάσεων που υπήρχαν μέχρι σήμερα, δηλαδή εκπαίδευση, εργασία, σύνταξη! Συνεπώς, θα είναι επιτακτική η ανάγκη να προνοήσει και να εξασφαλίσει κανείς ότι θα έχει τη δυνατότητα αναχρηματοδότησης των νέων αυτών σταδίων της ζωής του και όχι (απαραίτητα) της συνταξιοδότησής του, αφού στο μέλλον το να είναι κάποιος 70+ ετών δε θα σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να βγει στη σύνταξη ή όπως θα έλεγε κανείς πιο ωμά στην «απόσυρση».[/box]

Η αποταμίευση ουσιαστικά λειτουργεί με ατομικούς λογαριασμούς, όσον αφορά τα ΤΕΑ, εξήγησε ο κ. Φύτρος, και αυτοί με τη σειρά τους λειτουργούν με βάση την αρχή της κεφαλαιοποίησης, δηλαδή μαζεύονται χρήματα και στη συνέχεια αυτά επενδύονται, κεφαλαιοποιούνται και έτσι οι ατομικοί λογαριασμοί αποσυνδέουν τη σύνταξη από τις δημογραφικές εξελίξεις. Πλέον το σημαντικό είναι πόσα χρήματα θα μπορέσει να συγκεντρώσει κανείς σε βάθος χρόνου. Εδώ λοιπόν η μακροβιότητα λειτουργεί ως θετικό για την αποταμίευση που θα πετύχει κάποιος όσο είναι ενεργός επαγγελματικά, αφού ένας νέος εργαζόμενος θα έχει περισσότερα χρόνια μπροστά του να αποταμιεύσει αρκεί να πειθαρχεί διαχρονικά στην καταβολή και την επένδυση των εισφορών.

Τα ΤΕΑ αποτελούν μορφή κοινωνικής αυτοοργάνωσης και διακυβέρνησης αφού τις εισφορές που καταβάλλονται από εργοδότες και εργαζομένους τις διαχειρίζονται ουσιαστικά οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και όχι κάποιος τρίτος, είτε το κράτος, είτε κάποιος άλλος.

«Ο κόσμος των ΤΕΑ που είναι ουσιαστικά ο δεύτερος πυλώνας ασφάλισης, υιοθετεί τα καλύτερα στοιχεία του πρώτου πυλώνα ασφάλισης δηλαδή της κρατικής ασφάλισης και ταυτόχρονα, του τρίτου πυλώνα της ιδιωτικής ασφάλισης που δεν είναι άλλα από το μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα καθώς και στοιχεία αλληλεγγύης του πρώτου πυλώνα και ταυτόχρονα πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης και ελέγχου του τρίτου πυλώνα. Αυτή είναι η ουσία του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης. Αυτοί που καταβάλλουν τις εισφορές αυτοί να τις διαχειρίζονται μέσα από ένα δομημένο πλαίσιο όπως έρχεται από τον τρίτο πυλώνα, και με μη κερδοσκοπικό τρόπο, όπως έρχεται από τον πρώτο πυλώνα», εξήγησε ο κ. Φύτρος.

Το πιο σημαντικό όλων είναι ότι κανείς δεν μπορεί να «βάλει χέρι» στον ατομικό λογαριασμό αφού τα ΤΕΑ είναι πλήρως διαχωρισμένα από τον εργοδότη και αποτελούν τελείως ξεχωριστή νομική οντότητα.

Σε αυτό το σημείο υπενθυμίζεται το «πλήρες αφορολόγητο status» για κάθε ευρώ που μπαίνει στον ατομικό λογαριασμό του κάθε εργαζομένου και όταν έρχεται η στιγμή εκείνος να «εξαργυρώσει» την παροχή του, αυτή δίνεται με μορφή εφάπαξ, το οποίο είναι επίσης, αφορολόγητο.

Γιατί να επιλέξει κάποιος το ΤΕΑ Interlife

«Επειδή υιοθετεί όλο το πλαίσιο λειτουργίας των ΤΕΑ», όπως ειπώθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης. Επιπλέον, κατά τα 5 πρώτα έτη τα έξοδα λειτουργίας αναλαμβάνονται πλήρως από την Interlife, ενώ για την κάλυψή τους προβλέπεται παρακράτηση μόνο από τις τακτικές εισφορές του εργοδότη και όχι από τις εισφορές των εργαζομένων. Παράλληλα, το ΤΕΑ θέτει έναν ανώτατο περιορισμό των εξόδων λειτουργίας, ο οποίος αντιστοιχεί στο 7% των τακτικών εισφορών του εργοδότη.

Ο ατομικός λογαριασμός του κάθε εργαζόμενου αυξάνεται από τις εισφορές του εργοδότη. Προβλέπονται έκτακτες εισφορές είτε από τον εργοδότη είτε από τον εργαζόμενο, ενώ καθορίζονται ευέλικτες προϋποθέσεις θεμελίωσης δικαιώματος στην παροχή, οι οποίες εξυπηρετούν τις προσωπικές ανάγκες του κάθε εργαζομένου και δε συνδέονται εξ ανάγκης με την ημερομηνία συνταξιοδότησης.

Η οργάνωση είναι πολύ αυστηρή και στηρίζεται από ένα άρτιο, πολύ ισχυρό και μοντέρνο πληροφοριακό σύστημα, το οποίο δεν επιτρέπει διεργασίες εκτός αυτού και κατ’ επέκταση δεν επιτρέπει τα λάθη, όπως υπογράμμισε ο κ. Απόστολος Δούμας, CEO Prudential Informatics, ο οποίος ανέβηκε στο βήμα στη συνέχεια. «Μέλημά μας είναι οι πρώτες οργανωτικές κινήσεις να γίνουν σωστά, ώστε το ΤΕΑ Interlife να αποκτήσει κουλτούρα μοντέρνου φορέα», ενώ η οργάνωσή του είναι ανεξάρτητη από πρόσωπα, ώστε η λειτουργία του Ταμείου να είναι ομαλή και απρόσκοπτη. Υπάρχει ένα portal άμεσα συνδεδεμένο με το back office σύστημα του Ταμείου όπου ο κάθε ασφαλισμένος μπορεί να ανοίξει το ατομικό του προφίλ και να έχει συνεχή ενημέρωση για την εξέλιξη του προσωπικού του λογαριασμού, με όμοιο τρόπο όπως σε λογαριασμό web banking που μπορεί να διατηρεί σε μία Τράπεζα.

«Το portal είναι ο οδηγός μας για να είμαστε γρήγοροι, σωστοί και συνεπείς στις ενημερώσεις και λειτουργεί σαν ένα μέσο διαφάνειας», τόνισε ο κ. Δούμας.

«Μονόδρομος είναι μια δημιουργική συνέργεια του δεύτερου και τρίτου πυλώνα. Σε όλες τις εταιρείες η αξία δεν είναι τα ακριβά ασφαλιστικά συμβόλαια ούτε τα ακριβά πλοία», επεσήμανε ο κ. Χαράλαμπος Κατσιπουλάκης, Οικονομικός Διευθυντής της Tsakos Columbia Shipmanagement, ο οποίος μίλησε στη συνέχεια για το επιτυχημένο παράδειγμα ΤΕΑ του Ομίλου Tsakos.

«Εμείς είμαστε περήφανοι που στον κοινωνικό ισολογισμό μας γράφουμε περισσότερα από 4.000 περιουσιακά στοιχεία. Είναι οι άνθρωποί μας που ταξιδεύουν και βρίσκονται σε όλα τα μέρη της Γης και έχουμε την ευθύνη της αξιοποίησης και προστασίας τους. Γι’ αυτό μέσα από τη λειτουργία αυτού του θεσμού, αδράξτε τη μέρα και αδράξτε το θεσμό -όπως παρέχεται από τον όμιλο- και προστατέψτε ακόμα περισσότερο το ασφαλιστικό σας μέλλον, παρότρυνε τους παρευρισκομένους στο τέλος της ομιλίας του.

Μετά την ολοκλήρωση όλων των ομιλιών τέθηκαν ερωτήματα από το κοινό προς τους ομιλητές της εκδήλωσης, οι οποίες έδωσαν την ευκαιρία να δοθεί ακόμα πληρέστερη εικόνα για τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας του ΤΕΑ Interlife, μια πρωτοβουλία, η οποία -να επαναλάβουμε- έτυχε ιδιαίτερης θερμής υποδοχής με τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο, κ. Ιωάννη Βοτσαρίδη να δέχεται τα συγχαρητήρια από τους παρευρισκομένους.

[Κεντρική Φωτό – Από αριστερά προς δεξιά: O Δρ. Χρήστος Π. Νούνης, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) & Πρόεδρος του Ταμείου του Υπουργείου Οικονομικών – ο Δρ. Χάρης Φύτρος, Αναλογιστής & Β’ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης – ο κ. Απόστολος Δούμας, CEO Prudential Informatics – ο κ. Χαράλαμπος Κατσιπουλάκης, Οικονομικός Διευθυντής της Tsakos Columbia Shipmanagement]

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *