Skip to content
Pareto-Principle

Ο νόμος της φύσης που θα μας κάνει ευτυχέστερους

Γράφει η Κατερίνα Πετρίδη

Το 1905 ο Ιταλός οικονομολόγος Vilfredo Pareto παρατήρησε μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια στις μπιζελιές του: το 20% των φυτών παρήγε το 80% των μπιζελιών. Η παρατήρηση τον εντυπωσίασε, διότι κατά σύμπτωση μόλις πρόσφατα κάποιες έρευνές του σχετικά με την παραγωγικότητα της οικονομίας, τον είχαν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το 20% των Ιταλών παρήγε το 80% του πλούτου της χώρας! Μελετώντας στη συνέχεια την οικονομία της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ολλανδίας, κατέληξε στα ίδια ακριβώς ποσοστά.

Η ευρύτατα διαπιστωμένη ισχύ αυτής της αναλογίας οδήγησε σταδιακά στην καθιέρωση του όρου «η αρχή του Pareto», γνωστού και ως «κανόνας 80/20». Επαληθεύεται σε όλα τα πεδία της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας: το 80% των αποτελεσμάτων προέρχεται από το 20% της προσπάθειας. Για παράδειγμα σε έναν εκδοτικό οίκο το 20% των βιβλίων θα φέρει στην επιχείρηση το 80% των κερδών της, στον τραπεζικό κλάδο το 80% των κερδών θα προέλθει από το 20% των πελατών κ.λπ.

Να το πούμε και διαφορετικά; Το 80% των αποτελεσμάτων έρχεται από το 20% των προσπαθειών, πολύ απλά γιατί οι περισσότερες προσπάθειες, δηλαδή το υπόλοιπο 80% απλά…αποτυγχάνουν! Είναι δυνατόν να γινόταν διαφορετικά; ό,τι προσπαθούσαμε, να το πετυχαίναμε με τη μια; Αν έχουμε αυτό στο νου μας, τότε σίγουρα θα γίνουμε πιο ρεαλιστές και θα σταματήσουμε να…τσακωνόμαστε με την πραγματικότητα!

Παρά το ότι ο κανόνας 80/20 κυριαρχεί στον κόσμο της οικονομίας (και της κηπουρικής), διστάζουμε να τον εφαρμόσουμε σε έναν τομέα όπου ίσως να ήταν εξαιρετικά χρήσιμος: στην προσωπική μας ζωή. Κι όμως, αν παρατηρήσουμε λίγο πιο προσεκτικά θα διαπιστώσουμε το εξής: το 80% των θετικών αποτελεσμάτων προέρχονται από το 20% των δράσεων και γεγονότων που παρατηρούμε γύρω μας. Αν το δούμε από την απαισιόδοξη πλευρά του, αυτό σημαίνει ότι το 80% όσων μας συμβαίνουν πιθανότατα θα είναι εν μέρει ή εξ ολοκλήρου αρνητικό.

Το παράδοξο εδώ είναι, πως παρότι αυτό ισχύει και το παρατηρούμε, ακόμη και χωρίς να γνωρίζουμε την αρχή του Pareto, ζούμε τις ζωές μας σαν να ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Ξεκινάμε θεωρώντας πως τα περισσότερα που θα μας συμβούν θα είναι ευχάριστα, επιμορφωτικά, διασκεδαστικά, λυτρωτικά και πως μόνον ελάχιστα θα αποτελέσουν δυσάρεστες εμπειρίες. Όταν λοιπόν στην πορεία διαπιστώνουμε ότι συμβαίνει σταθερά το αντίθετο, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με την ατελή και απογοητευτική φύση της ύπαρξης, μένουμε έκπληκτοι, γεμάτοι πικρία και δυσαρέσκεια. Ως εκ τούτου θα ήταν σοφότερο κάθε καινούργια μέρα να ενσωματώνουμε τον κανόνα 80/20 στην κοσμοθεωρία μας, ώστε να έχουμε μία πιο ρεαλιστική αντίληψη της πραγματικότητας και να αντιμετωπίζουμε όσα μας συμβαίνουν με χάρη και ηρεμία. Θα πρέπει για παράδειγμα, να αποδεχθούμε γεγονότα όπως:

* Το μεγαλύτερο κομμάτι κάθε πόλης είναι άσχημο, απογοητευτικό και προσβλητικό στην επιθυμία μας για τάξη και αισιοδοξία

* Οι περισσότερες συζητήσεις με τους περισσότερους ανθρώπους θα μας κάνουν να νιώσουμε ότι δεν μας καταλαβαίνουν, ότι είμαστε μόνοι

* Οι περισσότερες προσπάθειές μας για να δημιουργήσουμε μία ερωτική σχέση δεν θα στεφθούν με επιτυχία

* Τα περισσότερα projects με τα οποία θα ασχοληθούμε θα αποτύχουν

* Οι περισσότερες κυβερνήσεις θα είναι διεφθαρμένες και χωρίς φαντασία

* Τα περισσότερα φυσικά τοπία θα καταστραφούν

* Οι περισσότερες μέρες θα είναι γεμάτες θλίψη

* Οι περισσότεροι γάμοι θα είναι ανυπόφοροι

* Οι περισσότερες ματιές μας στον καθρέφτη θα είναι καταστροφικές

* Οι περισσότερες επαφές με τα παιδιά μας θα είναι εξωφρενικές

* Τα περισσότερα βιβλία θα είναι απαίσια

* Το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας θα είναι χάσιμο χρόνου

Αυτά και άλλα πολλά προκύπτουν από την εφαρμογή της αρχής του Pareto! Μπορεί να ακούγονται ολίγον…καταθλιπτικά, αλλά δεν είναι. Οι προσδοκίες μας ότι όλα κανονικά πρέπει να είναι τέλεια είναι που ενίοτε μας γεμίζουν απογοήτευση ή ακόμη και κατάθλιψη! Αυτή είναι η αλάνθαστη συνταγή για να χαλάσει η διάθεσή μας και να μας βρουν απροετοίμαστους οι αντιξοότητες της καθημερινότητας. Όμως αν έχουμε στο μυαλό μας αυτόν τον ..περίεργο νόμο της φύσης, ίσως αρχίσουμε να βλέπουμε αλλιώς τα πράγματα. Άλλωστε, φυσικά στη δουλειά μας αποτυγχάνουμε τις περισσότερες φορές. Φυσικά η ερωτική μας ζωή δεν μας κάνει μονίμως να.. πετάμε στα σύννεφα, ίσως να μην είναι καν αξιομνημόνευτη! Αναπόφευκτα οι περισσότερες γνωριμίες μας ήταν χάσιμο χρόνου. Οι ζωές μας ακολουθούν παρεμφερή πορεία και διέπονται από πανομοιότυπους κανόνες με ένα εργοστάσιο αυτοκινήτων ή με έναν ελαιώνα ή με την οικονομία μίας χώρας. Δεν πρέπει να προβληματιζόμαστε για τις σχέσεις μας ή τη δουλειά μας ή την ίδια την υπόστασή μας. Οι περισσότερες πλευρές τους δεν είναι καλές και έτσι ακριβώς θα έπρεπε να είναι.

Δεν διάλεξε εμάς ο Θεός για να μας τιμωρήσει ούτε η ατυχία για να μας κυνηγήσει. Δημαγωγοί, διαφημιστές, πλανόδιοι πωλητές συναισθηματικών κοινοτοπιών θα μας παρακινούν συνεχώς να ζητάμε περισσότερα ή θα μας ωθούν να θυμώνουμε που δεν τα έχουμε αποκτήσει ακόμη. Θα πρέπει να τους γυρίσουμε την πλάτη. Όσο αποκρουστική, όσο απογοητευτική κι αν φαντάζει αυτή η αλήθεια, αν την αποδεχθούμε, θα εκτιμήσουμε ακόμη περισσότερο αυτό το σπάνιο 20%: τους λίγους φίλους με τους οποίους μπορούμε να συνδεθούμε αληθινά, τις σπάνιες νύχτες που θα μας μείνουν πραγματικά αξέχαστες, τα μέλη της οικογένειάς μας που είναι ενδιαφέροντα και αξιαγάπητα, τις μέρες εκείνες που νιώθουμε δυνατοί και πως η ζωή μας έχει έναν σκοπό.

Μπορεί αυτά να μην αποτελούν την πλειοψηφία των όσων μας συμβαίνουν, όμως αυτό δεν ισχύει μόνο για εμάς, ισχύει για όλους τους ανθρώπους. Είναι μικρές ξεχωριστές ζουμερές μπουκιές ανάμεσα στα ισχνά και στεγνά γεύματα με τα οποία θα πρέπει να επιβιώνουμε και γι’ αυτό θα πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε σαν θησαυρούς και να τρέφουμε με αυτές την ελπίδα μας ότι θα ξανάρθουν να γεμίσουν με φως, με γεύση, με νόημα τη ζωή μας!

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *