Οι εξελίξεις στον τομέα της συνθετικής βιολογίας σε συνδυασμό με τα εντυπωσιακά επιτεύγματα της δημιουργικής νοημοσύνης έχουν ήδη ξεκινήσει να μεταμορφώνουν ριζικά το τοπίο στη φροντίδα της υγείας, παρέχοντας πολύτιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση και τη θεραπεία πολύ σοβαρών ασθενειών. Η νέα γενιά θεραπευτικών μέσων θα είναι απόλυτα προσωποποιημένη και εξαιρετικά αποτελεσματική.
Η συνθετική βιολογία σχεδιάζει και συνθέτει νέα βιολογικά μέρη, συστήματα και συσκευές που δεν υφίστανται στον φυσικό κόσμο και μας δίνει ουσιαστικά τη δυνατότητα να επανασχεδιάσουμε και να επαναπρογραμματίσουμε τον μηχανισμό της ζωής. Κάνει εφικτή την παραγωγή νέων τύπων φαρμάκων με βάση το γενετικό και μοριακό υλικό του ανθρώπου, επιτρέποντάς μας να ελπίζουμε στη θεραπεία πολύπλοκων ασθενειών, όπως ο καρκίνος, το Alzheimer ή τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Η τεχνητή νοημοσύνη έρχεται να ενισχύσει τις δυνατότητες της συνθετικής βιολογίας, παρέχοντας τα αναγκαία εργαλεία για την κατανόηση και τον χειρισμό των βιολογικών δεδομένων. Οι αλγόριθμοι του ΑΙ επιτρέπουν την αναγνώριση επαναλαμβανόμενων μοτίβων, τη δημιουργία μοντέλων πρόβλεψης, τον προσδιορισμό δυνητικών θεραπευτικών στόχων μέσα από τεράστιες ποσότητες γενετικών πληροφοριών. Παράλληλα, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης προσομοιάζονται και παραμετροποιούνται οι βιολογικές διαδικασίες, συμβάλλοντας στην ελαχιστοποίηση των πειραματισμών, στην επιτάχυνση του σχεδιασμού των φαρμάκων και στην αυξημένη ακρίβεια των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Την περίοδο της πανδημίας γνωρίσαμε όλοι το mRNA (messenger Ribonucleic Acid -αγγελιοφόρο ριβονουκλεϊκό οξύ), στο οποίο βασίστηκαν τα εμβόλια που κατάφεραν να δαμάσουν τον κορωνοϊό. Το RNA είναι παρόν σε όλα τα κύτταρα ενός ζωντανού οργανισμού και η δομή του μοιάζει αρκετά με αυτή του DNA. Αν και κάποτε το RNA θεωρείτο ο «φτωχός συγγενής» του DNA και δεν προσέλκυε την προσοχή επιστημόνων και χρηματοδοτήσεων, σταδιακά τα πράγματα άλλαξαν και κατέστη εφικτή η δημιουργία γονιδιωματικών εμβολίων.
Αντίθετα με τα παραδοσιακά φάρμακα, που εστίαζαν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μίας ασθένειας, οι θεραπείες που βασίζονται στην τεχνολογία του RNA μπορούν να εντοπίζουν και να επιδιορθώνουν τις γενετικές αιτίες που προκαλούν τις ασθένειες. Χειριζόμενοι τις ακολουθίες του RNA, οι επιστήμονες μπορούν να ενεργοποιούν και να απενεργοποιούν γονίδια, δημιουργώντας έναν μηχανισμό που επιδιορθώνει εσφαλμένες γενετικές πληροφορίες, πριν αυτές παράξουν επιβλαβείς πρωτεΐνες. Έτσι με θεραπείες μίας δόσης μπορεί να αλλαχθεί οριστικά το DNA ενός ασθενούς και να αντιμετωπιστούν ασθένειες που μέχρι σήμερα θεωρούνται ανίατες.
Στις μέρες μας οι έρευνες για την αξιοποίηση της τεχνολογίας του RNA έχουν ενταθεί και υπόσχονται να μας προσφέρουν εμβόλια για τον καρκίνο, αλλά και θεραπείες για την αντιμετώπιση πολλών άλλων ασθενειών, όπως π.χ. οι μεταβολικές παθήσεις. Πρόσφατα ένας ερευνητής παρουσίασε ένα εμβόλιο RNA για την ελονοσία, ενώ η Moderna βρίσκεται στο στάδιο ανάπτυξης 30 εμβολίων για διάφορα αναπνευστικά νοσήματα, για το HIV, αλλά και τον καρκίνο. Έως το 2030 ο τομέας θεραπειών που βασίζονται στο RNA αναμένεται να συγκεντρώσει 25 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι νέες θεραπείες θα χτίζονται επάνω στο γενετικό υλικό του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά και προαναγγέλλουν μία πραγματική επανάσταση στο χώρο της υγείας. Οι εξελίξεις αυτές δεν αλλάζουν μόνο τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι ασθένειες, αλλά επιδρούν και στα οικονομικά της φροντίδας της υγείας, καθώς οι πιο αποτελεσματικές θεραπείες μπορούν να μειώσουν το χρόνο, τους πόρους και βέβαια τα χρήματα που απαιτούνται σήμερα για την αντιμετώπιση των ασθενειών.
Φανταστείτε ότι θα έλθει κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον, που δε θα κάνουμε εξετάσεις αίματος, αλλά DNA και θα λαμβάνουμε ολόκληρη την ακολουθία των γονιδιωμάτων μας. Όταν αρρωσταίνουμε ο γιατρός μας θα μελετά αυτές τις πληροφορίες και θα διαμορφώνει ανάλογα τη θεραπευτική μας αγωγή. Θα μπορεί να εντοπίσει ποιο κομμάτι του DNA μας έχει μεταλλαχθεί προκαλώντας τη συγκεκριμένη ασθένεια και θα προτείνει τα φάρμακα που θα στοχεύσουν σε αυτά τα συγκεκριμένα γονίδια.
Ο συνδυασμός της συνθετικής βιολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να αποκρυπτογραφήσει τον ίδιο τον κώδικα της ζωής και να παρέμβει σε αυτόν. Όπως καταλαβαίνετε, εγείρονται τεράστια ζητήματα ηθικής και είναι επιτακτική η δημιουργία ενός εξαιρετικά αυστηρού εποπτικού πλαισίου, που θα διασφαλίζει την υπεύθυνη διαχείριση αυτής της γνώσης. Εάν αξιοποιηθούν με γνώμονα το κοινό καλό και όχι μόνον το κέρδος, η τεχνητή νοημοσύνη και η συνθετική βιολογία υπόσχονται να μας εξασφαλίσουν ένα πιο φωτεινό μέλλον όπου θα ζούμε περισσότερο και με καλύτερη υγεία.
No comment yet, add your voice below!