Αλαλούμ χωρίς λόγο με την επανεκπαίδευση

Ένα χρόνο μετά την Πράξη της ΤτΕ για την επανεκπαίδευση των διαμεσολαβητών και μετά τις τελευταίες ενδιαφέρουσες εξελίξεις, αξίζει να κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στα όσα συνέβησαν εδώ και ένα χρόνο.

Η συγκεκριμένη Πράξη εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2014. Είχε προηγηθεί αυτής μια προσπάθεια “διαβούλευσης”, θα μπορούσε να πει κανείς, με πρωτοβουλία της ΤτΕ, η οποία όμως μάλλον δεν εξασφάλιζε την ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων.

Πιο συγκεκριμένα, στην Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών και στα σωματεία της Διαμεσολάβησης είχε σταλεί ένα δείγμα της υπο διαμόρφωσης Πράξης και τους είχε δοθεί περιθώριο λιγότερο από ένα μήνα για να καταθέσουν γραπτώς τις απόψεις τους.

Οι οποίες όπως αργότερα έγινε γνωστό, σε πολύ μικρό βαθμό ελήφθησαν υπόψη από την Τράπεζα. Στη συνέχεια και μετά την επίσημη έκδοση της Πράξης,  ζητήθηκε και πραγματοποιήθηκε συνάντηση, προκειμένου να καταγραφούν οι διαφωνίες της Διαμεσολάβησης.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και οι ενστάσεις των Διαμεσολαβούντων επικεντρώνονταν σε τρία σημεία του νομοθετήματος:

Πρώτον, στην αναγκαιότητα ύπαρξης του τεστ κατανόησης, ως απαραίτητο στοιχείο για την επιτυχή ολοκλήρωση της επανεκπαίδευσης. Δεύτερον, στην μορφή της προϊοντικής επανεκπαίδευσης: η πρόταση προς την Τράπεζα ήταν να γίνεται με βάση τη φιλοσοφία και τα χαρακτηριστικά τους και να μην είναι προσαρμοσμένη ξεχωριστά στα προϊόντα της κάθε εταιρείας, ώστε ο Διαμεσολαβητής να ενημερώνεται βαθύτερα και πληρέστερα. Τέλος, τέθηκε στην Τράπεζα η πρόταση οι εταιρείες που έχουν δίκτυα αποκλειστικής συνεργασίας να επωμίζονται το κόστος όχι μόνο του Τομέα Α αλλά και των άλλων δύο Τομέων, Β και Γ.

Η συγκεκριμένη συνάντηση δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία μιας και οι θέσεις δεν έγιναν αποδεκτές από την ΤτΕ.

Κατόπιν αυτού και λίγο πριν το καλοκαίρι, η Διαμεσολάβηση είχε επαφή και με την ΕΑΕΕ σε μια προσπάθεια να αναδείξει το πρόβλημα και να επιτύχει κοινή στάση προς την ΤτΕ.

Αυτό που τελικά έγινε φανερό και επιβεβαιώθηκε από τις εξελίξεις, ήταν ότι ούτε οι εταιρείες, τουλάχιστον οι περισσότερες από αυτές,  είχαν αξιολογήσει τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στην αγορά κατά την υλοποίηση της Πράξης.

Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι πρώτες πιστοποιήσεις σεμιναρίων ξεκίνησαν στις αρχές του β’ εξαμήνου του 2015 χωρίς να έχουν τηρηθεί οι αυστηρές προθεσμίες που η ίδια η τράπεζα είχε θέσει για την όλη διαδικασία Πιστοποίησης.

Θεωρητικά για όσα σεμινάρια πιστοποιήθηκαν μέσα στο 2015 θα έπρεπε να είχαν υποβληθεί οι φάκελοί τους το πρώτο δίμηνο του 2015.

Φτάσαμε έτσι στο τέλος Σεπτεμβρίου. Η Διαμεσολάβηση ζητούσε επίμονα από την ΤτΕ να γίνει μια ενημέρωση για το ποια σεμινάρια έχουν ήδη πιστοποιηθεί – εν τέλει αυτή η ενημέρωση ήρθε στις αρχές Οκτωβρίου όπου και διαπιστώθηκε ότι λίγα σεμινάρια είχαν λάβει την πιστοποίηση και άρα γινόταν όλο και πιο ανέφικτο να υλοποιηθούν εκπαίδεύσεις μέσα στη χρονιά.

Εκείνο το διάστημα ήρθε και η διευκρίνιση – βόμβα από την ΤτΕ ότι η φράση “κατά το δυνατόν ισομερώς”, ως προς την αναλογία ωρών ανά κατηγορία σήμαινε πέντε ώρες στον Τομέα Α’, πέντε στον Τομέα Β’ και πέντε στον Τομέα Γ’ ανά έτος ανα πενταετία, συμπεριλαμβανομένου και του 2015.

Ο διαχωρισμός αυτός προκάλεσε ιδιαίτερη αναστάτωση στα ενδιαφερόμενα μέρη γιατί ήταν αδύνατον να υλοποιηθεί και μάλιστα δεν ταυτιζόταν καθόλου και με τον τρόπο που είχε γραφεί η συγκεκριμένη Πράξη – ιδιαίτερη μνεία στο θέμα έγινε και κατά την ετήσια συνάντηση της Διαμεσολάβησης στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στις αρχές του μήνα.

Εν τω μεταξύ το αμέσως επόμενο διάστημα (τις προηγούμενες εβδομάδες), άρχισε να αυξάνεται αισθητά η πιστοποίηση σεμιναρίων από την ΤτΕ και να προκαλείται πανικός φημών στην αγορά για το αν θα τηρηθεί ή όχι η αυστηρή διαδικασία που αρχικά είχε ορισθεί, και για το πότε θα αρχίσουν τα Επιμελητήρια να ζητούν τις αντίστοιχες βεβαιώσεις.

Δυστυχώς κανείς δεν μπόρεσε να δώσει απαντήσεις, ούτε οι εταιρείες, ούτε ακόμη και αυτές που είχαν δίκτυα αποκλειστικής συνεργασίας.

Φτάσαμε έτσι στο έγγραφο το οποίο δημοσιεύσαμε την Πέμπτη, το οποίο απέστειλε η ΤτΕ σε όλους τους φορείς και με το οποίο γίνεται μια προσπάθεια να ξεκαθαριστεί πότε και πώς ξεκινά να μετρά η πενταετία και πώς ακριβώς τα επιμελητήρια θα εφαρμόσουν την διαδικασία.

Ειναι δεδομένο ότι πολύ μικρός αριθμός Διαμεσολαβούντων θα προλάβει το 2015 να επανεκπαιδευθεί για 15 ώρες όπως είναι επίσης δεδομένο ότι η ουσία της ανάγκης  για επανεκπαίδευση χάθηκε.

Είναι απορίας άξιο γιατί μια ευρωπαϊκή απαίτηση η οποία τυπικά προβλέφθηκε στην νέα ευρωπαϊκή οδηγία για την Διαμεσολάβηση IDD (μόλις προχθές επικυρώθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο) και η οποία δίνει περιθώριο δύο ετών στα κράτη μέλη να την εφαρμόσουν, να πρέπει να εφαρμοστεί τόσο βιαστικά στη χώρα μας.

Και γιατί αυτό έπρεπε να γίνει χωρίς διάλογο με τα εμπλεκόμενα μέρη, τα οποία άλλωστε πρωτίστως αφορά και για τα οποία σχεδιάστηκε.

Γιατί εν τέλει, αφού εκφράστηκαν από όλες τις πλευρές προβληματισμοί και εντοπίστηκαν αμφιλεγόμενα σημεία ο Επόπτης δεν τόλμησε την προσωρινή αναστολή της εφαρμογής, την έναρξη διαλόγου και τον επανασχεδιασμό σε σύντομο χρονικό διάστημα, με σωστούς όρους και προϋποθέσεις;

Γιατί να είναι τόσο δύσκολο για την ελληνική αγορά να κάνει τα βήματα με τη σωστή σειρά όπως συμβαίνει στις περισσότερες άλλες χώρες της Ευρώπης;

Μήπως έπρεπε ΔΕΙΑ και Επιμελητήρια να έχουν δημιουργήσει ένα κοινό ηλεκτρονικό μητρώο διαμεσολαβούντων; Και κατόπιν να ορισθεί με σαφήνεια το πλαίσιο της ύλης στο οποίο θα γινόταν η επανεκπαίδευση;

Και αφού γινόντουσαν όλα αυτά, τότε να ξεκινήσουν τα προγράμματα και η ηλεκτρονική βάση να ενημερώνεται για κάθε έναν Διαμεσολαβητή που θα ολοκλήρωνε τη διαδικασία.

Για όσους δε, δεν προλάβαιναν σε ένα συγκεκριμένο έτος να ολοκληρώσουν και τις 15 ώρες, θα μπορούσε αυτόματα να δίνεται ένα περιθώριο λίγων μηνών για την συμπλήρωση των ωρών.

Έτσι. να κυλούν όλα ομαλά και οργανωμένα. Μάλλον όμως φανταζόμαστε έναν κόσμο που είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει στη χώρα μας.

Κανείς στην αγορά δεν διαφωνεί ότι η επανεκπαίδευση θα αναβαθμίσει το επάγγελμα του Διαμεσολαβητή – ακριβώς το ίδιο πιστεύουν και η Ευρώπη και η ελληνική εποπτική αρχή. Αυτό που σίγουρα λείπει είναι θεσμοθετημένος διάλογος όλων των εμπλεκομένων ώστε η ΔΕΙΑ να έχει όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την αγορά – για τα δυνατά αλλά και για τα αδύνατα σημεία της.