Skip to content

Γιατί αυξάνονται τα ασφάλιστρα υγείας – κενό στην ενημέρωση των πολιτών

Η γήρανση του πληθυσμού, η συχνότητα εκδήλωσης των ασθενειών και τα ιατρικά λάθη, η πορεία των πωλήσεων και οι διακυμάνσεις της οικονομίας, καθώς και οι προτιμήσεις των καταναλωτών, είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους οι ασφαλιστικές αυξάνουν τακτικά τα ασφάλιστρα υγείας. Αν αυτό δεν επικοινωνηθεί σωστά στους ασφαλισμένους, η αγορά θα συνεχίσει να υφίσταται πλήγμα.

Ρεπορτάζ: Χριστίνα Μωράκη

Πολλές και ενδιαφέρουσες ήταν οι ειδήσεις που “βγήκαν” από το φετινό, πλούσιο σε θεματολογία και προσκεκλημένους, συνέδριο της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδος*. Αρχής γενομένης από το καυτό θέμα της αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων. Ως γνωστόν οι τακτικές αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας, όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε στο συνέδριο, αποτελούν διαχρονικό πλήγμα στη φήμη της αγοράς. Ο κόσμος και κυρίως οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι δεν γνωρίζουν για ποιό λόγο κάθε τρεις και λίγο αυξάνεται ο…λογαριασμός και πολλοί από αυτούς συχνά καταφεύγουν διαμαρτυρόμενοι σε διάφορες ενώσεις καταναλωτών. Χρόνια τώρα, η ασφαλιστική αγορά, δεν έχει βρει πώς θα επικοινωνήσει στον καταναλωτή, στο ευρύ κοινό, τα αίτια που επιβάλλουν αυτές τις αυξήσεις.

Η αλήθεια είναι ωστόσο, ότι είναι απολύτως απαραίτητες και χωρίς αυτές, οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις αποζημιώσεις που οφείλουν – δεν θα μπορούσαν καν να επιβιώσουν.

Αυτό το κενό της ενημέρωσης ήρθε να καλύψει ο δείκτης εξέλιξης του κόστους των νοσοκομειακών προγραμμάτων υγείας, που δημιούργησε ο ΙΟΒΕ και παρουσιάστηκε πρόσφατα στο ευρύ κοινό.

Η μελέτη που εκπόνησε το ανεξάρτητο και αξιόπιστο Ίδρυμα Οικονομικό και Βιομηχανικών Ερευνών έδειξε ότι το κόστος των προγραμμάτων αυξήθηκε όχι για λόγους κερδοσκοπίας, αλλά για λόγους που η ασφαλιστική αγορά δεν μπορεί καν να ελέγξει.

Γενικότερα, τα κόστη της νοσοκομειακής περίθαλψης υφίστανται τις ίδιες πιέσεις και εξαρτώνται από πολλούς αστάθμητους παράγοντες όπως οποιοδήποτε άλλο αγαθό ή υπηρεσία που κυκλοφορεί στην αγορά. Για παράδειγμα από τις διακυμάνσεις των αγορών και της οικονομίας, τη συμπεριφορά και τις προτιμήσεις των καταναλωτών και άρα την αυξομείωση στις πωλήσεις, τη συχνότητα εκδήλωσης αρρώστιας ή ατυχήματος, το μέσο ηλικιακό προφίλ του χαρτοφυλακίου, την εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας, των ιατρικών μεθόδων και θεραπειών.

Σε κάθε περίπτωση οι παροχές και οι υπηρεσίες του κλάδου υγείας υπόκεινται στους κανόνες της οικονομίας και της ελεύθερης αγοράς και άρα υφίστανται τις ίδιες πιέσεις με οποιοδήποτε άλλο αγαθό ή υπηρεσία. Οι διάφοροι παράγοντες δε, επηρεάζουν το κόστος του αγαθού από την “αρχή” έως το “τέλος” της ζωής του – δηλαδή από τον προμηθευτή μέχρι τον τελικό χρήστη.

Η μελέτη του ΙΟΒΕ έδειξε ότι την περίοδο 2011 – 2017 το κόστος των νοσοκομειακών προγραμμάτων που παρείχαν οι ασφαλιστικές στα νοσοκομεία αυξήθηκε κατά 45%.  Σε αυτή εδώ την αύξηση, μείζονα ρόλο έπαιξε η μέση ηλικία των ασφαλισμένων, μιας και η μελέτη έγινε πάνω στα ισόβια προγράμματα. Η πορεία των αποζημιώσεων έδειξε ότι όσο αυξανόταν η ηλικία, τόσο πύκνωνε η συχνότητα των ασθενειών και άρα των αποζημιώσεων.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η γενικότερη γήρανση του πληθυσμού αυξάνει τη χρήση των υπηρεσιών υγείας, όπως και διάφοροι άλλοι παράγοντες, ένας εκ των οποίων είναι η γεωγραφία: Σύμφωνα με τον Οργανισμό, το 22% των καρκίνων παγκοσμίως, εμφανίζεται στην Ευρώπη, στην οποία ωστόσο κατοικεί μόλις το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού. Και μάλιστα, στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Στην Ελλάδα, το 46% των πολιτών ηλικίας από 45 ετών και άνω, αντιμετωπίζει ένα χρόνιο νόσημα.

Ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νικόλαος Βέττας, εξήγησε τον τρόπο υπολογισμού του Δείκτη στο Συνέδριο των Αναλογιστών: το μέσο κόστος των προγραμμάτων και η εξέλιξή του δια μέσου των ετών, υπολογίστηκε διαιρώντας ύψος αποζημιώσεων δια αριθμού ζημιών. Ταυτόχρονα, υπολογίστηκε η συχνότητα εμφάνισης της “ζημιάς”.  Αυτή προκύπτει από το πλήθος των ζημιών δια της έκθεσης κινδύνου (ο αριθμός των ασφαλισμένων ανά έτος). Το μέσο κόστος σε συνδυασμό με τη μέση συχνότητα εμφάνισης φτιάχνουν το καθαρό μέσο κόστος κάλυψης.

Αν οι ασφαλισμένοι δεν είχαν μεγαλώσει σε ηλικία και είχαν παραμείνει στην ίδια από το 2011 έως το 2017, η αύξηση κόστους την συγκεκριμένη περίοδο στα ισόβια προγράμματα, θα ήταν σημαντικά μικρότερη, λίγο πάνω από το 13%.

Είναι σημαντικό βεβαίως να λαμβάνεται υπόψη ότι οι άνω υπολογισμοί αφορούν το, ας το πούμε, “κόστος αγοράς” των προγραμμάτων από τις κλινικές και όχι το κόστος πώλησής τους, δηλαδή την τελική τιμή που φτάνει στον καταναλωτή. Αυτή εξαρτάται από τη συνολική τιμολογιακή πολιτική και το είδος του underwriting που ασκεί κάθε εταιρεία (και όλους τους υπόλοιπους παράγοντες που αναφέρθηκαν πιο πάνω). Το οποίο είναι αυστηρά δική της ευθύνη και στο οποίο απαγορεύεται, σύμφωνα με κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να παρέμβει οποιοσδήποτε άλλος. Όπως εξήγησε στο Συνέδριο ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, η πολιτεία απαγορεύεται να παρέμβει στην τιμολογιακή πολιτική των ασφαλιστικών εταιρειών ή στις προσαρμογές των ασφαλίστρων – πρόκειται για θεμελιώδη αρχή του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Ο καταναλωτής των ασφαλιστικών υπηρεσιών προστατεύεται όπως κάθε άλλος καταναλωτής από τις γενικές ρήτρες προστασίας που ισχύουν από την Ευρώπη και ισχύουν ανεξαρτήτως προϊόντος ή υπηρεσίας. Οι ρήτρες αυτές περιλαμβάνουν λίστα των “γενικά αποδεκτών” όρων συναλλαγών και λίστα “καταχρηστικών όρων” συναλλαγών – με βάση αυτές κρίνονται οι διάφορες καταγγελίες.

Αν δεν το ξέρεις δεν υπάρχει

Δεδομένου ότι τα κόστη υγείας θα αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τις νέες θεραπείες που ετοιμάζονται, οι δείκτες του ΙΟΒΕ, ως ανεξάρτητο, αντικειμενικό και αξιόπιστο είδος μέτρησης, ήρθαν την κατάλληλη στιγμή για να ρίξουν φως σε μια σημαντική παράμετρο του κεφαλαίου υγεία.

Αρκεί, όπως τονίστηκε στο Συνέδριο, η προσπάθεια να μην μείνει στη μέση. Δηλαδή, οι δείκτες σωστά καταρτήθηκαν, ωστόσο, πρέπει και να επικοινωνηθούν εξίσου σωστά στο ευρύ κοινό, αλλιώς θα περάσει απαρατήρητη η σημασία τους και οι τριβές μεταξύ εταιρειών και ασφαλισμένων θα παραμείνουν.

Αν αυτό επιτευχθεί, οι καταγγελίες που δέχεται η Γενική Γραμματεία Εμπορίου περί “καταχρηστικών όρων” στις ασφαλιστικές συμβάσεις θα μειωθούν σημαντικά, ενώ ο ανταγωνισμός στον κλάδο μπορεί να λειτουργήσει ορθότερα – αυτό είπε ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας καταναλωτή, Δημήτρης Αυλωνίτης.

Επί σειρά ετών, επεσήμανε, η προστασία του καταναλωτή γενικότερα, ρυθμίζονταν με μια σειρά από «φαινομενικά δρακόντειες», αλλά «πρακτικά ανεφάρμοστες» διατάξεις, οι οποίες το μόνο αποτέλεσμα που είχαν ήταν να κάνουν τις δύο πλευρές πιο καχύποπτες τη μία απέναντι στην άλλη. Η νομοθεσία ήταν στην ουσία, μια “πηγή διαρκούς έντασης”. Ως προς τις αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων, ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούνται και υπολογίζονται, θα πρέπει να είναι εύλογος για τον καταναλωτή και φυσικά, να υπακούει στις γενικότερες διατάξεις περί καταχρηστικών και αθέμιτων πρακτικών.

Στην ενημέρωση του καταναλωτή για τα ιατρικά κόστη, σημαντικό ρόλο έχουν να παίξουν και τα νοσοκομεία, τόνισε ο Δημήτρης Αυλωνίτης. Όπως χαρακτηριστικά είπε, αν πάει κάποιος σε ένα νοσοκομείο σήμερα και ζητήσει να μάθει πόσο κάνει μια συγκεκριμένη εξέταση, το πιθανότερο είναι να μην λάβει μια απλή απάντηση, όπως σε όλες τις άλλες υπηρεσίες λιανικής, αλλά μια μπερδεμένη ανταπόκριση ή έναν τόμο με λεπτομερή λίστα όλων των εξετάσεων που παρέχει το νοσοκομείο.. Αυτό είναι ζήτημα που θα πρέπει να απασχολήσει και το Υπουργείο Υγείας, κατέληξε ο Γενικός Γραμματέας.

[box]Αξίζει ωστόσο και μια αναφορά στην εισήγηση του Αθανάσιου Λοπατατζίδη, Εμπορικού Διευθυντή του Ομίλου Affidea. O κ. Λοπατατζίδης επέλεξε να εστιάσει στον αριθμό όσων εμπιστεύονται την ιδιωτική ασφάλιση. Από τα περίπου 6,3 δις ιδιωτικής δαπάνης υγείας το χρόνο, μόλις 700 εκατομμύρια περίπου, περνούν μέσα από την ασφαλιστική αγοράΑντί να βλέπουμε μία αύξηση των ανθρώπων που εμπιστεύονται την ιδιωτική ασφάλιση, τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της κρίσης, παρατηρούμε μία συνεχόμενη μείωση, σχολίασε. Οι άνθρωποι που παραμένουν πιστοί στην ασφαλιστική αγορά, επεσήμανε, είναι τελικά αυτοί που ή αντιμετωπίζουν ή φοβούνται ότι θα αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα υγείας. Για αυτό και η αύξηση του κόστους δεν οφείλεται στην αύξηση του κόστους των υπηρεσιών, αλλά στον όγκο των πωλήσεων. Ο όγκος είναι αυτός που δεν έχει μεταβληθεί και έχει δημιουργήσει ένα «εκρηκτικό μείγμα» για την ασφαλιστική αγορά, ισχυρίστηκε, καταλήγοντας ότι πρέπει σύντομα να βρεθεί μια λύση που θα καθιστά βιώσιμη την ιδιωτική ασφάλιση. [/box]

Απαντώντας στο άνω σχόλιο ο Δημήτρης Βασιλειάδης, Διοικητικός Διευθυντής MetLife Ελλάδος & Κύπρου, επεσήμανε ότι αν ληφθεί υπόψη η συνολική παραγωγή υγείας και όχι μόνο αυτή που αφορά στα ισόβια προγράμματα και μελέτησε ο ΙΟΒΕ, τότε φαίνεται ότι ο κλάδος αναπτύσσεται. Από το 2015 έως σήμερα οι ασφαλισμένοι με ατομικά ασφαλιστήρια, έχουν αυξηθεί κατά περίπου 46.000, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που συλλέγει η Ένωση Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων από τις εταιρείες – άρα η αγορά μεγαλώνει.

[box]Η σημασία της τυποποίησης

Τα ιατρικά λάθη είναι ένα φαινόμενο – ταμπού, κάτι για το οποίο δεν γίνεται συχνά λόγος. Όμως όλοι ξέρουμε ότι συμβαίνουν και κοστίζουν ακόμη και σε ανθρώπινες ζωές – φυσικά όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρο το κόσμο. Η εξέλιξη της τεχνολογίας μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην τυποποίηση των θεραπειών και άρα στη μείωση των μεμονωμένων αποφάσεων, που εμπεριέχουν ρίσκο: Στην Αμερική το 2017 έχασαν τη ζωή τους 98.000 άνθρωποι λόγω ιατρικών λαθών – ενώ από AIDS για παράδειγμα, πέθαναν αισθητά λιγότεροι, γύρω στις 70.000. Σύμφωνα με μελέτη που έκαναν οι Αμερικανοί, αν αυτή η έλλειψη τυποποίησης και τα αντίστοιχα λάθη συνέβαιναν στα αεροπορικά ταξίδια, κάθε δεύτερη μέρα θα έπεφταν τρία αεροπλάνα…[/box]

*To συνέδριο, με τίτλο “Υγεία: Εστιάζοντας στις ανάγκες του αύριο” πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τα άνω ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της 1ης Ενότητας με τίτλο “Εξέλιξη του κόστους υγείας από την οπτική των παρόχων & των καταναλωτών”. Συμμετείχαν οι Κωνσταντίνος Κουγιουμτζής, Γενικός Τεχνικός Διευθυντής Υγείας ΝΝ Hellas & Μέλος Επιτροπής Υγείας ΕΑΕΕ (Συντονιστής), Νικόλαος Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ & Καθηγητής Οικονομικού Παν/μίου Αθηνών, Δημήτρης Αυλωνίτης, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή & Καθηγητής Οικονομικού Παν/μίου Αθηνών, Δημήτρης Βασιλειάδης, Μέλος ΔΣ ΕΑΕ, Διοικητικός Διευθυντής MetLife Ελλάδος & Κύπρου, Μέλος της Επιτροπής Υγείας ΕΑΕΕ, Γιώργος Λεχουρίτης, Πρόεδρος Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδος ΙΝΚΑ και Αθανάσιος Λοπατατζίδης, Εμπορικός Διευθυντής Ομίλου Affidea. 

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *