Η απόσπαση προσοχής κατά την οδήγηση είναι μία από τις πιο επικίνδυνες συμπεριφορές στο δρόμο. Αν και οι περισσότεροι αναγνωρίζουν το πρόβλημα, δεν εννοούν όλοι το ίδιοι πράγμα με τον όρο αυτό. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι πρόκειται για την ομιλία ή τα μηνύματα στο κινητό, αλλά περιλαμβάνει και άλλες συμπεριφορές.
Είδη απόσπασης προσοχής κατά την οδήγηση
Το Κέντρο για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών αναγνωρίζει τρεις τύπους απόσπασης προσοχής κατά την οδήγηση:
-Οπτικοί περισπασμοί που σε αναγκάζουν να αποστρέψεις το βλέμμα σου από το δρόμο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση GPS, το κοίταγμα μιας οθόνης, το στρίψιμο του λαιμού για να δεις ένα δυστύχημα, την απόλαυση της θέας, ή ακόμα και το να κοιτάς τα αυτοκίνητα που σε περιτριγυρίζουν αντί για εκείνα που βρίσκονται άμεσα στο δρόμο σου και προσκείμενα σε εσένα.
–Κινήσεις που σε αναγκάζουν να πάρεις τα χέρια σου από το τιμόνι. Συμπεριφορές όπως το να τρως ενώ οδηγείς, να χρησιμοποιείς το τηλέφωνό σου, να αλλάζεις σταθμό στο ραδιόφωνο ή να αναζητάς κάτι μέσα στο αυτοκίνητο αποτελούν σχετικά παραδείγματα.
-Γνωσιακοί περισπασμοί που αποσπούν το μυαλό σου από την οδήγηση. Το τραγούδι, οι συνομιλίες, η ονειροπόληση ή οι ανησυχίες, όλα εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.
Βασικά στατιστικά στοιχεία
Η πραγματικότητα είναι ότι οι οδηγοί μπορούν να διανύσουν το αντίστοιχο ενός ολόκληρου γηπέδου ποδοσφαίρου τυφλοί, αν πάρουν τα μάτια τους από το δρόμο μόλις 5 δευτερόλεπτα με ταχύτητα 80 χλμ την ώρα.
Κάθε χρόνο, περίπου 3.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από αυτοκινητιστικά δυστυχήματα που οφείλονται σε απόσπαση της προσοχής. Αυτό αντιστοιχεί σε 8% με 9% όλων των μοιραίων συγκρούσεων σε δρόμους των ΗΠΑ. Η Διοίκηση Εθνικής Ασφάλειας Μεταφορών αναφέρει ότι η χρήση τηλεφώνου εμπλέκεται στο 12% όλων των τροχαίων στους δρόμους των ΗΠΑ. Συνολικά 587 πεζοί και ποδηλάτες έχασαν τη ζωή τους το 2020 λόγω απόσπασης προσοχής, είτε αυτή οφείλονταν σε οδηγούς οχημάτων είτε στα ίδια τα θύματα.
Ο αριθμός αυξάνεται κατά πολύ αν υπολογίσουμε τα τροχαία που προκάλεσαν τραυματισμούς χωρίς να είναι θανατηφόρα.
Οι οδηγοί αφιερώνουν κατά μέσο όρο 1,38 λεπτά την ώρα οδήγησης, στο κινητό τους. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση 30% της χρήσης τηλεφώνου κατά την οδήγηση σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2020 – τον τελευταίο μήνα πριν την έναρξη της πανδημίας του COVID-19. Οι οδηγοί μπορεί να έγιναν πιο εξαρτημένοι από τα κινητά τους ως πηγή πληροφόρησης και επικοινωνίας κατά τα λοκντάουν, που σημαίνει μεγαλύτερη χρήση κατά την οδήγηση.
Η απόσπαση προσοχής κατά την οδήγηση συμβαίνει όλες τις ώρες, αλλά αυξάνεται το βράδυ. Οι οδηγοί είναι κατά κανόνα πιο συγκεντρωμένοι στο δρόμο κατά τις πρωινές ώρες. Η προσοχή τους αποσπάται σχεδόν το μισό απ’ ότι κατά τις βραδινές ώρες.Αν και υπάρχουν πολλές αιτίες για την απόσπαση προσοχής, τα κινητά τηλέφωνα παραμένουν σημαντικό εμπόδιο για τη συγκεντρωμένη οδήγηση.
Απόσπαση προσοχής και κινητά τηλέφωνα
-Αν και τα περισσότερα νέα οχήματα προσφέρουν τη δυνατότητα hands-free για τη χρήση του τηλεφώνου, πολλοί οδηγοί δεν αξιοποιούν αυτή την τεχνολογία.
-Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες χρησιμοποιούν κινητά ενώ οδηγούν, αλλά οι γυναίκες σε κάπως υψηλότερο ποσοστό.
-Οι νεότεροι σε ηλικία οδηγοί είναι πιθανότερο να κάνουν χρήση τηλεφώνου ενώ οδηγούν απ’ ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία.
-Αν και η χρήση κινητών μειώθηκε από το 2012, οι οδηγοί αντιμετωπίζουν νέους “πειρασμούς” απόσπασης προσοχής λόγω των διαφόρων συστημάτων πληροφόρησης, διασκέδασης, ενημέρωσης κλπ στα οχήματα.
-Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες δεν αποθαρρύνουν τους οδηγούς να χρησιμοποιήσουν το κινητό τους. Για την ακρίβεια η κακοκαιρία μπορεί να κάνει μεγαλύτερη τη χρήση κινητού λόγω ανάγκης πληροφόρησης για τον καιρό, τη κίνηση στους δρόμους, για τυχόν ατυχήματα κ.λπ.
Πολλοί οδηγοί δεν συνειδητοποιούν πόση απόσταση μπορεί να διανύσουν ακόμη κι όταν η προσοχή τους αποσπάται για σύντομο μόνο διάστημα. Η πραγματικότητα είναι ότι μπορεί να διανύσουν το αντίστοιχο ενός ολόκληρου γηπέδου ποδοσφαίρου τυφλοί, αν πάρουν τα μάτια τους από το δρόμο μόλις 5 δευτερόλεπτα όταν οδηγούν με 88 χλμ την ώρα.
Αν και πάνω από 29.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από το 2012 λόγω απόσπασης προσοχής, τα μοιραία δυστυχήματα έχουν μειωθεί από το 2016 κατά 1%.
Ευρήματα ανά ηλικία
Το 2020, 729 οδηγοί ηλικίας από 25 έως 34 ετών ενεπλάκησαν σε θανατηφόρα τροχαία. Το 6% των απωλειών λόγω απόσπασης προσοχής συμπεριλαμβάνουν εφήβους (15-19 ετών).
Οι νεότεροι σε ηλικία οδηγοί μπορεί να είναι πιο συνδεδεμένοι με την τεχνολογία από ότι οι μεγαλύτεροι και λιγότερο ικανοί να ανταποκριθούν σε κινδύνους στο δρόμο. Αυτό βοηθάει να εξηγηθεί για ποιο λόγο 265 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία στα οποία εμπλέκονταν ένας έφηβος οδηγός με απόσπαση προσοχής κατά την οδήγηση το 2020.
Όταν αποσπάται η προσοχή των εφήβων πίσω απ’ το τιμόνι, αυτοί οι οδηγοί ή οι νεαροί συνεπιβάτες συχνά πλήττονται από την απόσπαση προσοχής του οδηγού. Για την ακρίβεια στο 44% των μοιραίων τροχαίων, το θύμα ήταν μεταξύ της ηλικίας των 15 και 19 ετών. Αυτά τα τροχαία είχαν σαν αποτέλεσμα το θάνατο 186 εφήβων στις ΗΠΑ το 2020.
No comment yet, add your voice below!