Γενική Διευθύντρια Insurance Europe: Απο τι εξαρτάται η ασφαλιστική συνείδηση

Συνέντευξη της Μικαέλα Κόλλερ στο Underwriter.gr με αφορμή το ετήσιο Συνέδριο του Insurance Europe που ξεκινά σε λίγο, με τιμώμενη χώρα την Ελλάδα.

Διαβάστε: O Πρόεδρος της ΕΑΕΕ ανοίγει τη μεγάλη διαδικτυακή οργάνωση της Insurance Europe

του Χρήστου Γαβαλά

• Η ανάπτυξη της ασφαλιστικής συνείδησης είναι ανάλογη με την οικονομική ανάπτυξη κάθε χώρας
• Σημαντικό ρόλο παίζουν τα κυβερνητικά αντικίνητρα στην ανάπτυξη ή μη ασφαλιστικής συνείδησης
• Τα περισσότερα ασφαλιστικά προϊόντα είναι προσαρμοσμένα στις εθνικές συνθήκες
• Η έννοια της ασφάλισης στηρίζεται στο ότι οι πολλοί στηρίζουν τους λίγους – για αυτό δεν ασφαλίζεται η πανδημία 
• O Covid ήταν το πρώτο αληθινό τεστ του Solvency II – χρειάζεται επανεξέταση

Για ομιλητές πολύ υψηλού επιπέδου τόσο από τον ελληνικό ασφαλιστικό κλάδο όσο και από το πολιτικό σύστημα της χώρας στην «Εβδομάδα Ανθεκτικότητας» (Resilience Week) που θα διεξαχθεί online από σήμερα 2 έως τις 8 Ιουνίου, κάνει λόγο μιλώντας στο underwriter.gr η γενική διευθύντρια του Insurance Europe, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ασφαλίσεων και Αντασφαλίσεων, Μικαέλα Κόλλερ.

Όπως σημειώνει, η εκδήλωση θα διερευνήσει τον ρόλο που θα διαδραματίσει ο ασφαλιστικός κλάδος στην αύξηση της ανθεκτικότητας (αντοχής) των κοινωνιών της Ευρώπης, με κάθε πάνελ να καλύπτει μια διαφορετική θεματολογία γύρω από το θέμα της ανθεκτικότητας.

Πιο συγκεκριμένα θα τεθεί επί τάπητος η ψηφιακή ανθεκτικότητα, η συνταξιοδοτική ανθεκτικότητα, τα ασφαλιστικά μαθήματα από την πανδημία, η ανθεκτικότητα αναφορικά με το κλίμα, ο ρόλος του κανονιστικού πλαισίου στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και η ανθεκτικότητα έναντι μελλοντικών απειλών.

Ερωτηθείσα σχετικά με τη χαμηλότερη ασφαλιστική διείσδυση στην Ελλάδα, σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η κα Κόλερ απάντησε δείχνοντας με έμμεσο τρόπο την ανάπτυξη της οικονομίας μιας χώρας ως προάγγελο αύξησης ή μείωσης και της ασφαλιστικής διείσδυσης.

«Όσο πιο εξελιγμένη και ανεπτυγμένη είναι η οικονομία μιας συγκεκριμένης αγοράς, τόσο περισσότεροι άνθρωποι και επιχειρήσεις αισθάνονται την ανάγκη να προστατευθούν ή οι δραστηριότητές τους από δυσμενή σενάρια», εξήγησε.

Παράλληλα, παρατήρησε ότι συνήθως η ασφάλιση των αυτοκινήτων είναι συχνά ένας από τους πρώτους τομείς που αναπτύσσεται έντονα, για να ακολουθήσουν οι κλάδοι της ασφάλισης ιδιοκτησίας, ζωής ή υγείας.

Ενώ επισήμανε με έμφαση ότι πολύ σημαντικό ρόλο στην αύξηση της διείσδυσης διαδραματίζουν και πιθανά αντικίνητρα από κρατικούς μηχανισμούς, στις περιπτώσεις τόσο των φυσικών καταστροφών όσο και των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων.

«Παρατηρούμε σημαντικές διαφορές μεταξύ των (ευρωπαϊκών) αγορών όσον αφορά στην προστασία των ανθρώπων από φυσικές καταστροφές. Εδώ, ενώ οι πολιτιστικοί και ιστορικοί παράγοντες παίζουν ρόλο, μια βασική πτυχή μπορεί να είναι εάν υπάρχει ένα σύστημα στη χώρα που δίνει κίνητρα στους ανθρώπους να προστατεύσουν τα σπίτια τους από τέτοια γεγονότα», τόνισε.

Και συνέχισε μιλώντας και για τον τομέα των συντάξεων: «Η προθυμία των ανθρώπων να εξοικονομήσουν χρήματα για τη συνταξιοδότησή τους (είτε μέσω της εργασίας τους είτε μέσω ενός μεμονωμένου συνταξιοδοτικού προϊόντος) συχνά επηρεάζεται από την παρουσία μηχανισμών που τους ενθαρρύνουν να εξοικονομήσουν χρήματα. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει φορολογικά κίνητρα, αλλά και μηχανισμούς αυτόματης εγγραφής ή παροχή επακριβών πληροφοριών σχετικά με τη μελλοντική δημόσια σύνταξη».

«Δεν μπορούμε να γενικεύουμε με τις δικαστικές αποφάσεις που επιδικάζουν αποζημιώσεις»

Αναφορικά με δικαστικές αποφάσεις στην Αμερική που ευνόησαν επιχειρήσεις οι οποίες ζήτησαν αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιών, η κα Κόλερ χαρακτήρισε σημαντικό να αντιλαμβανόμαστε το γεγονός ότι «οι μεμονωμένες αποφάσεις δεν μπορούν να εξεταστούν χωρίς να ληφθεί υπόψη το τοπικό πλαίσιο στο οποίο δημιουργήθηκαν».

«Οι δικαστικές αποφάσεις είναι πολύ συγκεκριμένες για την κάλυψη που παρέχεται από ασφαλιστές σε διαφορετικές αγορές και, όπως ήδη σας είπα, υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ ακόμη και μεταξύ ίδιων αγορών», σημείωσε.

Υπογράμμισε πιο συγκεκριμένα, σε σχέση με τις πολιτικές διακοπής της λειτουργίας των επιχειρήσεων, ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, «η κάλυψη για τη διακοπή των επιχειρήσεων απλώς δεν είναι διαθέσιμη όταν δεν υπάρχει φυσική ζημία» ενώ στις αγορές όπου ορισμένες εταιρείες έχουν προσφέρει στο πακέτο τους πολιτικές διακοπής της λειτουργίας των επιχειρήσεων (χωρίς ζημία από φυσική καταστροφή), συνήθως αποκλείεται ο κίνδυνος πανδημίας.

Γιατί όμως ο κίνδυνος μιας ενδεχόμενης πανδημίας θεωρείται γενικά ότι δεν ασφαλίζεται για συγκεκριμένους κλάδους, όπως αυτός της διακοπής της λειτουργίας των επιχειρήσεων;

Συγκεκριμένα παγκόσμια γεγονότα, όπως η τρέχουσα πανδημία, οδηγούν σε αξιώσεις αποζημίωσης από ένα πολύ ευρύ φάσμα επιχειρηματικών γραμμών αλλά και ατόμων ταυτόχρονα, είπε η κα. Κόλερ, εξηγώντας ότι «το κανονικό ασφαλιστικό μοντέλο συγκέντρωσης των απαιτήσεων των λίγων που πρέπει να μοιραστούν οι πολλοί, απλά δεν λειτουργεί σε μια τέτοια κατάσταση».

Ενώ, ένα άλλο ζήτημα, σημείωσε είναι ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν μπορούν να ασφαλίσουν ενάντια σε αποφάσεις που λαμβάνονται από κυβερνήσεις, και ως εκ τούτου μια πανδημία που φέρνει διαδοχικά lockdown που επιβάλλουν οι κυβερνήσεις δεν μπορεί να υπόκειται μόνο σε ασφάλιση από τον ιδιωτικό τομέα.

Ένα βασικό ερώτημα για το μέλλον είναι επομένως για την διευθύντρια του Insurance Europe το εάν γεγονότα όπως μια πανδημία που επηρεάζουν κυριολεκτικά όλες τις χώρες σε όλο τον κόσμο και με τόσο σημαντικό αντίκτυπο, μπορούν να καλυφθούν από ασφαλιστήρια συμβόλαια σε επιχειρηματικούς κλάδους όπου ο κίνδυνος πανδημίας συνήθως αποκλείεται από τους όρους, όπως η διακοπή της λειτουργίας των επιχειρήσεων.

Για να συμβεί αυτό, κατέληξε, θα πρέπει να βρεθεί μια λύση που θα συμπεριλαμβάνει και τον δημόσιο τομέα, καθώς «ο ιδιωτικός τομέας από μόνος του δεν έχει την ικανότητα να αντισταθμίσει τις απώλειες».

«Ωστόσο, η ασφαλιστική βιομηχανία έχει δεσμευτεί να παίξει τον ρόλο της στην αναζήτηση μιας εφαρμόσιμης λύσης για να βοηθήσει τις κοινωνίες και τις οικονομίες να προετοιμαστούν καλύτερα για μελλοντικές πανδημίες. Ως εκ τούτου, η ασφαλιστική βιομηχανία θα συζητήσει αυτό το θέμα με δημόσιες αρχές τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως μέσω της ανταλλαγής ειδίκευσης και εμπειριών από την αντιμετώπιση άλλων τεράστιων και δύσκολων ασφαλιστικών κινδύνων».

Ανταποκρίθηκε όσο καλά έπρεπε στον κορωνοϊό η ασφαλιστική αγορά;

Σχετικά με την πανδημική κρίση και το κατά πόσο η ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά ανταποκρίθηκε επαρκώς στις ανάγκες των ασφαλισμένων, η κα. Κόλερ υπερασπίστηκε στο σύνολό της στην επίδοση και τα αντανακλαστικά του κλάδου.

Αρχικά με επικέντρωση στη διατήρηση των επιπέδων εξυπηρέτησης καθώς διασφαλίζεται ότι οι ασφαλιστές τηρούν τις υποσχέσεις τους προς τους πελάτες, κάνοντας μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις προσαρμογές «για να επιτρέψουν στους πελάτες τους να συνεχίσουν να λειτουργούν σε ένα νέο περιβάλλον ενώ παραμένουν προστατευμένοι: π.χ. για την κάλυψη ατόμων που εργάζονται από το σπίτι».

Επιπρόσθετα όμως η εκτίμηση είναι ότι έγινε αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων για να διασφαλιστεί ότι ο τομέας παραμένει οικονομικά ισχυρός αλλά και διασφάλιση ότι η βιομηχανία εκπληρώνει τις ευθύνες της απέναντι στην κοινωνία μέσω πρωτοβουλιών καλής θέλησης για την ανακούφιση των δυσκολιών που προκαλεί η κρίση.

Αλλά και από άποψη πρόληψης, η κα. Κόλερ είπε ότι ο ασφαλιστικός κλάδος της ΕΕ αντιμετωπίζει την κρίση αποτελεσματικά, «με τους ασφαλιστές να διατηρούν γενικά τη θέση φερεγγυότητάς τους: π.χ. σύμφωνα με την EIOPA, τα αποθέματα κεφαλαίων των ασφαλιστών ήταν σταθερά στο τέλος του 2019 – με μέσο όρο SCR 213% – και αποδείχθηκε ανθεκτική τη στιγμή του ξεσπάσματος του ιού».

Η πανδημία ήταν επίσης η πρώτη πραγματική δοκιμασία του πλαισίου Solvency II της ΕΕ, επισήμανε, συμπληρώνοντας ότι «ενώ οι ασφαλιστές της Ευρώπης υποστηρίζουν το Solvency II – και το πλαίσιο λειτουργεί γενικά καλά – η αστάθεια της αγοράς που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό και η οποία παρατηρήθηκε στην αρχή της πανδημίας επιβεβαίωσε τις ανησυχίες μας ότι το Solvency II μπορεί να χειροτερεύσει τον αντίκτυπο των μεσοπρόθεσμων μεταβολών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, τόσο στους ισολογισμούς των ασφαλιστικών όσο και στις θέσεις φερεγγυότητάς τους».

«Αυτή είναι μια πτυχή του πλαισίου, μεταξύ άλλων, που πρέπει να μελετηθεί κατά τη συνεχιζόμενη εξέταση του Solvency II», πρόσθεσε.

Όσον αφορά στον αντίκτυπο του κορωνοϊού στους διάφορους κλάδους ασφάλισης, η κα. Κόλερ είπε ότι είναι ακόμη δύσκολο να δοθεί μια σαφής εικόνα, διότι προς ώρας, υπάρχουν μόνο προκαταρκτικά στοιχεία. Παρατήρησε, ωστόσο, ότι αυτό που είναι σαφές είναι ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάλογα με τα ασφαλιστικά προϊόντα και τους επιχειρηματικούς τομείς που εξετάζονται, καθώς και μεταξύ των χωρών.

«Προσαρμοσμένα στις εθνικές συνθήκες τα ασφαλιστικά προϊόντα – μας το έδειξε ο Covid»

«Πράγματι, αν μη τι άλλο, ο κορωνοϊός επιβεβαίωσε ξεκάθαρα ότι τα περισσότερα ασφαλιστικά προϊόντα είναι προσαρμοσμένα στις εθνικές συνθήκες και τη συγκεκριμένη δυναμική της αγοράς».

Επιπλέον, όπως τόνισε, ενώ ο ιός έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη, κάθε χώρα έχει και εξακολουθεί να επηρεάζεται από την πανδημία με διαφορετικό τρόπο, και υπήρξαν σημαντικές διαφορές στους τύπους περιοριστικών μέτρων που επέβαλαν οι κυβερνήσεις για να προσπαθήσουν να σταματήσουν την εξάπλωση του κορωνοϊού.

Αυτό οδήγησε -ανέφερε- επίσης σε διαφορές μεταξύ των χωρών ως προς τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται ή εξακολουθούν να επηρεάζονται ορισμένες ασφαλιστικές γραμμές, κοινές σε όλες τις αγορές, όπως η ασφάλιση αυτοκινήτων.

Αυτό που είναι σαφές, σε κάθε περίπτωση -σημείωσε- είναι ότι είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τον αντίκτυπο του COVID-19 στον ασφαλιστικό τομέα, ιδίως όσον αφορά τις απαιτήσεις και τα μελλοντικά ασφάλιστρα.

«Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένες από τις επιπτώσεις θα χρειαστούν χρόνο για να φανούν και θα εξαρτηθούν επίσης από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η πανδημία και ποια θα είναι η επίδρασή της στην μελλοντική οικονομία», τόνισε χαρακτηριστικά.