Η ελληνική ασφαλιστική αγορά απέναντι στην τεχνητή νοημοσύνη: «Ας ξεκινήσουμε με μικρά βήματα»

Κατερίνα Πετρίδη

«Ας ξεκινήσουμε με μικρά βήματα.» Η φράση αυτή συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο τη στάση της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς απέναντι στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, όπως εκφράστηκε στην ημερίδα που διοργάνωσε ο ΣΕΣΑΕ στις 24 Απριλίου με θέμα «Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) και Ασφαλιστική Αγορά: Πρακτικές οδηγίες χρήσης» και ομιλητές τον Καθηγητή του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου κ. Γιώργο Δημητρακόπουλο, τον κ. Γιάννη Κρασονικολάκη επικεφαλής του Applied Intelligence and Predictive Analytics στην Grant Thornton και την κα Δήμητρα Ξηντάρα επικεφαλής του τομέα Κυβερνοασφάλειας στην PWC.

Η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει πολλά δώρα για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις σε κάθε πτυχή της δραστηριότητάς τους: στην επαφή με τους πελάτες τους, στη διαχείριση του χαρτοφυλακίου τους, στο σχεδιασμό των προϊόντων τους, στις εσωτερικές τους διαδικασίες, στο marketing, στη θωράκισή τους απέναντι στην απάτη, αλλά και τους κυβερνοκινδύνους. Όλα μπορούν να γίνουν πλέον καλύτερα, ακριβέστερα, γρηγορότερα και φθηνότερα. Για να αναπτυχθεί και να μεγαλουργήσει η τεχνητή νοημοσύνη χρειάζεται δεδομένα, πολλά, οργανωμένα, «καθαρά» δεδομένα, που θα τροφοδοτήσουν το σύστημα και θα εκπαιδεύσουν τους αλγορίθμους.

Βέβαια, μιλώντας για εκπαίδευση, ένα σημαντικό ζητούμενο στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης είναι η εκπαίδευση των στελεχών όλων των βαθμίδων της κάθε εταιρείας. Οι υπάλληλοι θα πρέπει να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν το σύστημα με ασφάλεια, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τα δεδομένα που διαχειρίζονται και φυσικά να μην αντιμετωπίζουν με καχυποψία την υιοθέτηση του ΑΙ. Από την άλλη πλευρά η διοίκηση θα πρέπει να έχει τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να μπορεί να καταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται, όταν π.χ. ακούει τις εισηγήσεις των τεχνικών σχετικά με το σύστημα ΑΙ που θα πρέπει να σχεδιαστεί/αγοραστεί και να παίρνει τις σωστές αποφάσεις.

Άλλωστε τονίστηκε κατ’ επανάληψη κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης πως η τεχνητή νοημοσύνη δεν έρχεται να εκτοπίσει τον άνθρωπο, αλλά να τον υποστηρίξει. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που θα συνεχίσουν (προς το παρόν τουλάχιστον) να παίρνουν τις αποφάσεις είτε για τη στρατηγική της επιχείρησής τους είτε για την υιοθέτηση ή μη εξελιγμένων συστημάτων είτε για το είδος και την ποιότητα των δεδομένων με τα οποία θα τροφοδοτηθεί ένα σύστημα ΑΙ, καθώς αν δεν δώσεις τα σωστά δεδομένα σε μία μηχανή, αυτή δε θα σου δώσει ποτέ ένα σωστό αποτέλεσμα.

Η τεχνητή νοημοσύνη όμως δε φέρνει μόνον δώρα, αλλά και κινδύνους: διαρροή δεδομένων, κακόβουλη αλλοίωση δεδομένων ώστε να παραχθούν συγκεκριμένα αποτελέσματα, κακή χρήση των συστημάτων από τους υπαλλήλους, πνευματικά δικαιώματα για τα δεδομένα με τα οποία τροφοδοτούνται οι αλγόριθμοι των συστημάτων, ελλιπής προστασία προσωπικών δεδομένων είναι μερικά από τα ζητήματα που φέρνουν πονοκέφαλο στις επιχειρήσεις οι οποίες επιλέγουν να ενσωματώσουν την τεχνητή νοημοσύνη στη λειτουργία τους.

Εδώ έρχεται να προσφέρει σημαντική βοήθεια η Ευρωπαϊκή Ένωση με το ΑΙ Act, που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ρυθμίζει τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Βέβαια οι Ευρωπαίοι νομοθέτες θα επιδίδονται από εδώ και πέρα σε έναν συνεχή αγώνα δρόμου για να προσαρμόζουν το κανονιστικό πλαίσιο στις ταχύτατες εξελίξεις. Αντίστοιχα θα πρέπει να σπεύσουν να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν οι εποπτικές αρχές -ευρωπαϊκές και εθνικές- προκειμένου να είναι σε θέση να ελέγχουν την ορθή χρήση του ΑΙ από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Μία απειλή που αυξάνεται σημαντικά λόγω υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης είναι οι κυβερνοκίνδυνοι, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους επιτιθέμενους να πραγματοποιήσουν πολύ πιο στοχευμένες και καλοστημένες επιθέσεις. Το fishing για παράδειγμα περνάει σε άλλη διάσταση, καθώς με τη βοήθεια του ΑΙ εξαλείφονται αδυναμίες του παρελθόντος. Το λογισμικό των απατεώνων (malware) τροφοδοτείται με μεγάλο όγκο πληροφοριών μέσω του διαδικτύου και είναι σε θέση να δημιουργεί κακόβουλα μηνύματα που δε διαφέρουν σε τίποτα από τα κανονικά, ξεγελώντας τους ανυποψίαστους χρήστες. Αντίστοιχα, εάν π.χ. θέλει κάποιος να πραγματοποιήσει κυβερνοεπίθεση εναντίον κάποιου συγκεκριμένου οργανισμού, τροφοδοτεί το λογισμικό του με τις κατάλληλες πληροφορίες -που είναι πολύ εύκολο πλέον να συλλέξει κανείς- και στη συνέχεια το ρωτά ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για να επιτεθεί. Ταυτόχρονα βέβαια η τεχνητή νοημοσύνη βοηθά τις επιχειρήσεις να προστατεύονται καλύτερα από ενδεχόμενες κυβερνοεπιθέσεις και να ενισχύουν την ασφάλειά τους, αλλά δυστυχώς οι επιτιθέμενοι είναι πάντοτε ένα βήμα μπροστά, καθώς δεν περιορίζονται από τους ηθικούς φραγμούς και τα κανονιστικά πλαίσια στα οποία οφείλουν να προσαρμόζονται οι αμυνόμενες επιχειρήσεις.

Οι ομιλητές της ημερίδας σύσσωμοι κάλεσαν τις ασφαλιστικές εταιρείες να συντονιστούν με τις εξελίξεις, να κινηθούν γρήγορα και να αξιοποιήσουν τα δώρα της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά με μικρά προσεκτικά βήματα, με καλή προετοιμασία, εκπαίδευση, γνώση του νομοθετικού πλαισίου, διασφάλιση καλής ποιότητας δεδομένων, που αποτελούν το άλφα και το ωμέγα των συστημάτων ΑΙ και κυρίως έχοντας πάντα στο επίκεντρο τον άνθρωπο.

Ενθουσιασμός αλλά και φόβος ήταν τα συναισθήματα που κυριάρχησαν στο ακροατήριο, καθώς οι προοπτικές που ανοίγονται είναι τεράστιες, οι εξελίξεις τρέχουν με ρυθμούς που δύσκολα μπορεί κανείς να παρακολουθήσει και ο μακροπρόθεσμος προγραμματισμός γίνεται σχεδόν αδύνατος. Οι έξυπνες μηχανές που κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη είναι πολύ γοητευτικές, όσο δεν γίνονται πιο έξυπνες από εμάς, κάτι που στο μυαλό όλων μας (ακόμη και αυτών που τις δημιουργούν) έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται ως τρομακτικό ενδεχόμενο που δε θα αργήσει να πραγματοποιηθεί.