Φυσικές Καταστροφές: Θα γονατίσει το κόστος τους Έλληνες εκτιμούν οι επιστήμονες

• Το “χρέος” της κλιματικής αλλαγής μπορεί να είναι ακόμη και πενταπλάσιο από το χρέος προς τους δανειστές
• Το κόστος της πρόληψης είναι χαμηλότερο από το κόστος της αποκατάστασης
• Έτοιμη και ώριμη η αγορά να διαδραματίσει ενεργό ρόλο

του Νίκου Εμμανουήλ, n.emmanuel@underwriter.gr

Εδώ και περίπου ένα χρόνο, ακραία καιρικά φαινόμενα στοίχισαν τη ζωή σε 123 ανθρώπους, κατέστρεψαν περιουσίες, καλλιέργειες και υποδομές. Πριν λίγες μέρες, ο περίφημος κυκλώνας Ζορμπάς έθαψε στη λάσπη δύο κωμοπόλεις στην Εύβοια και έφερε μεγάλες καταστροφές σε Μεσσηνία και Κορινθία – βύθισε σκάφη, υπερχείλισε ποτάμια, κατακρήμνισε δρόμους, έριξε δέντρα, πλημμύρισε σπίτια, εγκλώβισε ανθρώπους ενώ μέχρι και αυτή τη στιγμή τρεις άνθρωποι αγνοούνται στην Εύβοια και τη Μαγνησία.

Με αφορμή την πρωτοφανή κακοκαιρία, ο διαπρεπής επιστήμονας, καθηγητής φυσικών καταστροφών του Πολυτεχνείου Κρήτης, Κώστας Συνολάκης, ανέφερε μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή  ότι τα επόμενα χρόνια, ακόμη και χώρες σαν την Ελλάδα που δεν είχαν μέχρι σήμερα συχνές, ή καθόλου, επισκέψεις από ακραία καιρικά φαινόμενα, θα πρέπει να προετοιμάζονται για πολλά και διαφορετικά ακραία γεγονότα.

Ο λόγος, είναι φυσικά η κλιματική αλλαγή. Παρότι θα χρειαστεί άλλη μια δεκαετία, είπε, προκειμένου να βεβαιωθεί επισήμως η επιστημονική κοινότητα για αυτό, η κοινή λογική το υποδεικνύει.

Οι κυκλώνες για παράδειγμα, σχηματίζονται από την αλλαγή στην θερμοκρασία της θάλασσας – μια από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι να ζεσταίνει τη θάλασσα και όταν αυτό συμβαίνει, οι πιθανότητες να έχουμε κυκλώνα είναι πολύ μεγάλες.

Αν το φαινόμενο θα εκδηλώνεται κάθε πέντε ή κάθε δέκα χρόνια δεν έχει σημασία, το θέμα είναι ότι αφού θα συμβαίνει, θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που τα αντιμετωπίζουμε, θα πρέπει να είμαστε πιο προετοιμασμένοι.

Εδώ και 20 περίπου χρόνια προσπαθούν οι επιστήμονες να επιστήσουν την προσοχή στην κλιματική αλλαγή είπε ο κ. Συνολάκης, η ανθρωπότητα όμως δεν λέει να το πάρει στα σοβαρά. Ειδικά στη Μεσόγειο, επειδή δεν έχουν γίνει οι κατάλληλες μακροπρόθεσμες μελέτες, κανείς αυτή τη στιγμή δεν είναι σε θέση να υπολογίσει ποιές θα είναι οι συνέπειες σε 20, 30 χρόνια. Χώρες όπως η Ολλανδία ή το Ισραήλ, έχουν κάνει σοβαρή δουλειά σε αυτόν τον τομέα και συγκεκριμένα στο να υπολογίζουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, που μπορεί να φτάσει ακόμη και το μισό μέτρο, μετά από το πέρασμα ενός κυκλώνα.

Πολύ αφότου θα έχουμε ξεχάσει την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και αφότου έχουμε ακόμη και αποπληρώσει το χρέος μας, αυτό που θα εισπράξουμε θα είναι το φοβερό μας χρέος στην κλιματική αλλαγή, είπε κατά λέξη ο Κώστας Συνολάκης. Αν δεν κάνουμε τίποτα από τώρα, αν δεν κινητοποιηθούμε για να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, το κόστος θα μας γονατίσει.

Σε 50 ή 60 χρόνια από σήμερα, μπορεί να φτάσει έως και 3 ή 4 φορές όσο είναι ο εξωτερικός μας δανεισμός αυτή τη στιγμή.

[box] Ο ρόλος των ασφαλιστικών εταιρειών

Η ασφαλιστική αγορά είναι ώριμη και έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη διαχείριση των καταστροφικών ζημιών, δήλωσε πρόσφατα στο Costa Navarino, κατά τη διάρκεια της 20ης διεθνούς Συνάντησης Ασφαλιστών και Αντασφαλιστών o Ερρίκος Μοάτσος, Διευθύνων Σύμβουλος της AXA Ασφαλιστική:

“Ο υποδειγματικός τρόπος με τον οποίο αντέδρασαν οι ασφαλιστικές εταιρείες στις πρόσφατες φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική, αποζημιώνοντας άμεσα τους πελάτες τους για τις σχεδόν 850 ζημιές, συνολικού κόστους 35 εκατομμυρίων ευρώ, απέδειξαν πως εάν χρειαστεί, ο κλάδος είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις ανάγκες και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Η ασφαλιστική αγορά διαθέτει τεχνογνωσία, οργάνωση και οικονομική επιφάνεια για να στηρίξει τον ελληνικό λαό όταν χρειαστεί.

Δεδομένου ότι τελευταία αρχίζουμε και έχουμε καταστροφές από πλημμύρες και πυρκαγιές και σε συνδυασμό με το ότι η Ελλάδα είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης, και από τις πλέον σεισμογενείς παγκοσμίως, κρίνεται επιτακτική ανάγκη να βρεθεί μία λύση που να μην αφήνει τους πολίτες στο έλεος της Φύσης και με τον κίνδυνο να ανατραπεί η ζωή τους από τη μια στιγμή στην άλλη”.

Η εκ των υστέρων αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών μιας καταστροφής από το Κράτος, όπως λειτουργεί σήμερα στη χώρα μας, δεν είναι επαρκής και σε καμία περίπτωση αποτελεσματική, αφού η κάλυψη είναι μερική, το ύψος της αποζημίωσης υπό τη μορφή δωρεάν κρατικής αρωγής αβέβαιο, το πότε αυτή θα κατατεθεί στους πληγέντες άγνωστο, ενώ την ίδια στιγμή επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός, μιας και το κράτος καλείται ταυτόχρονα, να αντιμετωπίσει και τις σημαντικές ζημιές στις υποδομές του, τόνισε ο Ερρίκος Μοάτσος.

Συνέχισε λέγοντας ότι το μοντέλο συνεργασίας Κράτους και ασφαλιστικών εταιρειών, δοκιμασμένο με επιτυχία εδώ και χρόνια σε πολλές χώρες του εξωτερικού μπορεί να είναι εξίσου αποδοτικό και στη χώρα μας και να ωφελήσει όλες τις πλευρές (πολίτες- κράτος – ασφαλιστικές εταιρείες).

Βασική προϋπόθεση είναι οι ρόλοι των δύο τελευταίων να είναι ξεκάθαροι και να ανταποκρίνονται στα δεδομένα της Ελλάδας ώστε οι πολίτες να είναι οι πιο κερδισμένοι από όλους.  Ταυτόχρονα, η Πολιτεία θα έχει τη δυνατότητα να επικεντρωθεί σε πράγματα που είναι σε θέση να κάνει πιο αποδοτικά, αφήνοντας τις ασφαλιστικές να αναλάβουν δράση και να κάνουν τη δουλειά τους όπως αυτές ξέρουν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά.  

Το οξύμωρο που συμβαίνει στη χώρα μας είναι ότι ενώ είμαστε ιδιοκτήτες της κατοικίας μας σε ποσοστό 70%, ίσως το υψηλότερο στην Ευρώπη, το 85% των σπιτιών στην Ελλάδα είναι ανασφάλιστα.

Σύμφωνα με τον κ. Μοάτσο, ένα σύστημα ασφάλισης προσαρμοσμένο στις ανάγκες της πλειοψηφίας των πολιτών με ανώτατο όριο τα 120 τ.μ., που θα καλύψει συνολικά το 87% των κατοικιών και με ειδικές παραμέτρους και εξαιρέσεις, οι οποίες θα προκύψουν με βάση -μεταξύ άλλων- κοινωνικά κριτήρια, καθώς επίσης με κριτήρια όπως η παλαιότητα ενός σπιτιού ή η τοποθεσία στην οποία βρίσκεται, θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού.

Σε πρώτη φάση θα πρέπει να καλύπτει ζημιές από σεισμό, ο οποίος αποτελεί διαχρονικά τον πλέον σημαντικό καταστροφικό κίνδυνο της χώρας, αλλά και επακόλουθά του όπως, πυρκαγιά, έκρηξη, τσουνάμι. Σε δεύτερη φάση,  μπορεί να γίνει επέκταση για κάλυψη και από άλλους καταστροφικούς κινδύνους (πλημμύρα, δασική πυρκαγιά).

Ζωτικής σημασίας είναι να αντιληφθούν κράτος και πολίτες πως το κόστος της πρόληψης για την κοινωνία είναι χαμηλότερο από το κόστος της αποκατάστασης, ενώ κοινοί όροι ασφάλισης και ενιαία απαλλαγή, θα καθιστούσαν το προτεινόμενο μοντέλο πιο προσιτό και κατανοητό προς τους καταναλωτές.

Η παρουσία του κρατικού φορέα θα μπορούσε να λειτουργεί ως εγγύηση, για παράδειγμα ότι η τιμή των ασφαλίστρων δεν θα πάρει την ανιούσα μετά από μια φυσική καταστροφή. Οι ασφαλιστικές θα μπορούσαν να αναλάβουν όλα τα στάδια, ξεκινώντας από την ενημέρωση του κοινού γύρω από το νέο μοντέλο και την ασφαλιστική κάλυψη των σπιτιών, μέχρι τη γρήγορη καταβολή αποζημιώσεων εάν και όπου χρειάζεται, χαρίζοντας στους πολίτες αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς ότι η περιουσία τους προστατεύεται. [/box]