Αναβάθμιση ΕΣΥ με στόχο την πρόληψη

Στόχος όχι απλά περισσότερα χρόνια ζωής, αλλά περισσότερα χρόνια υγιούς ζωής

Στρατηγικό Σχέδιο για τη Δημόσια Υγεία με βάση την πρόληψη ανακοίνωσε πρόσφατα το Υπουργείο Υγείας. Πλέον το σύστημα δεν θα εστιάζει στη νόσο και στην εξάλειψή της αλλά σε όλο το φάσμα υγείας και ευεξίας, καθόλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου.

Η χώρα μας χαρακτηρίζεται από ένα υπεριατρικοποιημένο σύστημα που δαπανά το 80% των πόρων της στο 20% των παραγόντων που επιδρούν στην υγεία, σύμφωνα με την Ειρήνη Αγαπηδάκη, γ.γ. Υπουργείου Υγείας:

“Χρησιμοποιούμε το 80% των πόρων μας για φάρμακα, θεραπείες, νοσηλείες και επεμβάσεις, τα οποία είναι μεν απαραίτητα για να μας εξασφαλίσουν περισσότερα χρόνια ζωής, όχι όμως υγεία. Έτσι, ζούμε μεν περισσότερο σε σχέση με παλαιότερες δεκαετίες, αλλά τα χρόνια αυτά είναι με νόσο, αναπηρία, περιορισμούς που επιφέρει η ασθένεια.

Mε βάση τα ευρήματα πρόσφατων ερευνών, στη χώρα μας η πρόληψη είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένη διαχρονικά, με αποτέλεσμα το 75% των θανάτων να οφείλεται στα καρδιαγγειακά και τον καρκίνο, που είναι σε μεγάλο βαθμό προλήψιμα νοσήματα.

Αποτέλεσμα αυτού είναι να χάνουμε κατά μέσο όρο 10 χρόνια από το προσδόκιμο της ζωής μας. Από σχετικές έρευνες φαίνεται ότι, κατά τη διετία 2018-2020, μία στις τέσσερις γυναίκες δεν είχε κάνει test-pap, μία στις δύο γυναίκες άνω των 40 ετών δεν είχε κάνει μαστογραφία, και μόνο ένα στα 10 άτομα άνω των 50 ετών είχε κάνει αιματολογική εξέταση κοπράνων για έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου.”

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το ποσοστό των ατόμων που έκαναν προληπτικές εξετάσεις μειώθηκε δραματικά στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ παράλληλα, τα ποσοστά αυτά είναι κατά πολύ και δυστυχώς συστηματικά χαμηλότερα στα άτομα που ανήκουν σε χαμηλότερα κοινωνικό-οικονομικά στρώματα.

Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αυτής της προσπάθειας είναι τα προγράμματα πληθυσμιακού προσυμπτωματικού ελέγχου που η χώρα μας υλοποιεί πλέον για πρώτη φορά, όπως και τα προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης των βασικών παραγόντων κινδύνου (πχ το πρόγραμμα πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας), που σχεδιάζονται με βασικό άξονα τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων στην Υγεία.

Το Στρατηγικό Σχέδιο με την ονομασία «Σπύρος Δοξιάδης» περιλαμβάνει τρεις πυλώνες (Πρωτογενή & Δευτερογενή Πρόληψη, Αναμόρφωση του Συστήματος Δημόσιας Υγείας) και πάνω από 20 δράσεις, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 300 εκ ευρώ.

Προγράμματα:

1. Πρόγραμμα Πρόληψης του καρκίνου του μαστού: 1,3 εκ γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών, δωρεάν μαστογραφία, υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση από ιατρό.

2. Πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: 2,5 εκ γυναίκες ηλικίας 21-65 ετών, τεστ παπ, hpv dna test, κολποσκόπηση, βιοψία.

3. Καρδιαγγειακά: 5.5 περίπου εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 30-70 και ετών, λιπιδαιμικό προφίλ, μεταβολικό σύνδρομο.

4. Πρόγραμμα Πρόληψης καρκίνου παχέος εντέρου: 3,8 εκ άνδρες και γυναίκες, 50-70 ετων, κολονοσκόπηση.

Ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του προγράμματος Φώφη Γεννηματά για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, έχουν διενεργηθεί περί τις 60.000 μαστογραφίες και έχουν εντοπιστεί πάνω από 3000 γυναίκες με ευρήματα.

Ακολουθεί εντός του προσεχούς διαστήματος το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας:

• 90% των κοριτσιών να έχουν εμβολιαστεί πλήρως ως την ηλικία των 15 ετών έναντι του ιού HPV

• 70% των γυναικών ηλικίας ως 35 και 45 ετών να έχουν εξεταστεί με υψηλής αποδοτικότητας hpv dna test και

• 90% των γυναικών που εντοπίζονται με ασθένεια του τραχήλου, να λαμβάνουν κατάλληλη θεραπεία

Το πρόγραμμα Σπύρος Δοξιάδης χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Next Generation EU.

Αναδιοργάνωση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ)

Σε άλλο τμήμα οι ήπια ασθενείς και σε διαφορετικό οι βαριά πάσχοντες – Οι αλλαγές ανά νοσοκομείο

Με ταχύ ρυθμό προχωρά η αναδιοργάνωση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) του ΕΣΥ, αρχής γενομένης από κομβικά νοσοκομεία, όπως το «Γεννηματάς», ο «Ευαγγελισμός» και το «Αττικόν». Τους επόμενους μήνες η δράση θα εξαπλωθεί σε 80 συνολικά νοσοκομεία, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Τα νέα ΤΕΠ θα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, αυτά που θα υποδέχονται ήπια ασθενείς και αυτά που θα παραλαμβάνουν τυς βαριά πάσχοτες. Έμφαση θα δοθεί στην εξειδίκευση της επείγουσας ιατρικής, η οποία αντιμετωπίζει εξαιρετικά επικίνδυνα για τη ζωή περιστατικά, από εμφράγματα μέχρι σοβαρά τραύματα.