Skip to content

Ευρωζώνη: Τι σημαίνει η ιστορική αύξηση επιτοκίων

Ευνοϊκή για την οικονομική συγκυρία – Θα βοηθήσει στην μείωση των τιμών

H αλματώδης αύξηση των τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής, οι πιέσεις της ζήτησης σε ορισμένους κλάδους λόγω της μετά COVID επανεκκίνησης της οικονομίας, καθώς και τα φαινόμενα συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς εξακολουθούν να συμβάλλουν στην άνοδο του πληθωρισμού, που έφτασε το 9,1% τον Αύγουστο σύμφωνα με την Eurostat -και ενδέχεται να αυξηθεί και άλλο.

Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα, η ΕΚΤ προχώρησε σε μια ομόφωνη, ιστορική απόφαση να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης: το επιτόκιο καταθέσεων στο 0,75%, το επιτόκιο δανεισμού στο 1,25% –το υψηλότερο επίπεδο από το 2011– καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 1,50%.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη άνοδο των επιτοκίων από το 1999 – η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ επισήμανε μάλιστα πως στις επόμενες δύο, τρεις ή τέσσερις συνεδριάσεις οι αυξήσεις θα συνεχιστούν. 

Είναι υποχρέωση της κεντρικής τράπεζας του ευρώ να κρατά τις τιμές σταθερές όταν αυξάνονται υπερβολικά γρήγορα – όταν δηλαδή ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός. Η αύξηση των επιτοκίων βοηθά να επιστρέψει ο πληθωρισμός στο επίπεδο του 2% που είναι ο μόνιμος στόχος.

Πώς όμως θα γίνει αυτό και πώς συνδέονται τα επιτόκια με τον πληθωρισμό;

Είναι απλό. Οι τιμές αυξάνονται κατακόρυφα και πολύ γρήγορα (=πληθωρισμός) όταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση και λίγη προσφορά (=συνθήκες μετά την πανδημία όπου η οικονομία ξύπνησε μετά από δύο χρόνια εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία και άρα αναταράξεων στις τιμές τροφίμων και φυσικού αερίου που προέρχονται από τη συγκεκριμένη γεωγραφική ζώνη).

Αν η ΕΚΤ ανεβάσει τα επιτόκια, δηλαδή αυξήσει το κόστος δανεισμού (και ταυτόχρονα ευνοήσει την απόδοση των καταθέσεων), μειώνεται αυτόματα η ζήτηση για χρήμα, κάτι που έχει αντίκτυπο σε όλη την αλυσίδα της οικονομίας η οποία επιβραδύνεται, με αποτέλεσμα να σταθεροποιούνται οι τιμές (=μείωση πληθωρισμού!).

Αντίστοιχα, όταν ο πληθωρισμός είναι πολύ χαμηλός, όπως συνέβαινε πολύ καιρό τώρα, το κόστος του δανεισμού μειώνεται, τότε η ζήτηση για χρήμα από τις τράπεζες αυξάνεται, οι επενδύσεις παίρνουν την άνοδο και μαζί και η ζήτηση.

Βεβαίως η κίνηση αυτή της ΕΚΤ δεν πρόκειται να φτηνύνει το φυσικό αέριο ή τα τρόφιμα. Θα τα βοηθήσει όμως να μην αυξηθούν και άλλο.

Και καθώς οι τρέχοντες παράγοντες κρίσης εξασθενήσουν με την πάροδο του χρόνου και η εξομάλυνση μεταδοθεί στην οικονομία και στον καθορισμό των τιμών, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει και άλλο. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα πάνω τις προβολές τους και ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 8,1% το 2022, σε 5,5% το 2023 και σε 2,3% το 2024.

Επιβράδυνση της ανάκαμψης

Έπειτα από ανάκαμψη το α΄ εξάμηνο του 2022, πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ επιβραδύνεται σημαντικά και η οικονομία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη εντός του έτους και το α΄ τρίμηνο του 2023. Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρά την άμβλυνση των φαινομένων συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς, αυτά εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία, επιδρά αρνητικά στην εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Αυτές οι προοπτικές αντανακλώνται στις πιο πρόσφατες προβολές των εμπειρογνωμόνων για την οικονομική ανάπτυξη, οι οποίες έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω σημαντικά για το υπόλοιπο διάστημα του τρέχοντος έτους και σε όλη τη διάρκεια του 2023. Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.

No comment yet, add your voice below!


Add a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *